Έκαναν τον Πινόκιο «αντιφασίστα»

Απίστευτο! Υπάρχουν τρεις-ίσως τέσσερις ταινίες Pinocchio που βρίσκονται τώρα σε εξέλιξη ή έχουν κυκλοφορήσει πρόσφατα. Όλες υπόσχονται να αποκαλύψουν σκοτεινές, έως τώρα ανεξερεύνητες πτυχές της ιστορίας της περίφημης μαριονέτας, που πρωτοεμφανίστηκε το 1883, δημιούργημα του Ιταλού Carlo Collodi (Κάρλο Κολόντι, 1826-1890) από την Φλωρεντία της Τοσκάνης. Το ένα είναι ένα έργο του Robert Downey Jr, το οποίο δουλεύει από το 2012. Αρχικά ο Downey σχεδίαζε να παίξει τόσο τον Geppetto όσο και τον πρωταγωνιστή. Τώρα όμως μεγάλωσε κάπως, και για αυτό θα παίξει μόνο το Geppetto. Είχαμε μια νέα live-action Pinocchio πρεμιέρα τον περασμένο μήνα στην Ιταλία, ενώ ακόμα και η Disney λέει τώρα ότι θα κάνει το δικό της live-action remake της κλασικής ταινίας κινουμένων σχεδίων.

Μια πιο ελπιδοφόρα παραγωγή είναι το φιλόδοξο με την μορφή stop motion animation του Guillermo del Toro, το οποίο χρηματοδοτείται από την Netflix και πρόκειται να κυκλοφορήσει το επόμενο έτος, που ήδη χαρακτηρίστηκε «ένα καθαρά πολιτικό animation». Υποτίθεται ότι η ιστορία τοποθετείται στη φασιστική Ιταλία. Όπως εξήγησε ο ντελ Τόρο στο Hollywood Reporter :

"Δεν είναι ένας Πινόκιο για όλη την οικογένεια", είπε για την ιστορία του, η οποία τοποθετείται στη δεκαετία του 1930 στην Ιταλία. Είναι λοιπόν μια πολιτική ταινία; "Φυσικά. Ο Πινόκιο κατά την άνοδο του Μουσολίνι. Μια ξύλινη μαριονέτα που γεννιέται ενώ ο φασισμός εδραιώνεται, οπότε αντιλαμβάνεστε ότι πρόκειται για ένα πολιτικό φιλμ", είπε ο σκηνοθέτης.

[Ως προς τις πολιτικές του πεποιθήσεις, ο γεννημένος στο Μεξικό Del Toro, όπως είχε δηλώσει το 2007, είναι "little too liberal" (αριστερός). Για αυτό στις ταινίες του οι κακοί είναι είτε ναζί ("Hellboy"), είτε οπαδοί του Φράνκο ("Ο Λαβύρινθος του Πάνα"). Του Del Toro είναι η ταινία "The Shape of Water", που εξυμνήθηκε ως "ειδύλλιο μεταξύ διαφορετικών ειδών", μια "διασπισιστική ερωτική σχέση", μια ωραιοποιημένη κτηνοβατική σχέση]. 

Ο Del Toro και ο συν-σκηνοθέτης / animator Mark Gustafson ήταν πολύ χαρούμενοι για την πλοκή. Οι περισσότεροι σχολιαστές υποθέτουν ότι πρόκειται να είναι ένα «χτύπημα στην ακροδεξιά». Ιδού πως το αντιλαμβάνεται το Forbes:

«Ο Del Toro παλεύει εδώ και καιρό με την κληρονομιά και τη φρίκη του φασισμού. Η προσαρμογή του Pinocchio, που λαμβάνει χώρα στην Ιταλία με αυτή την φρίκη, σίγουρα θα είναι γεμάτη με μηνύματα. Και στο σύγχρονο μας πλαίσιο των ακροδεξιών απολυταρχικών κυβερνήσεων που κερδίζουν σημαντικά πολιτικά οφέλη σε όλο τον κόσμο, χρειαζόμαστε πλούσιες αφηγήσεις που θα υπογραμμίζουν τα κακά του φασισμού, του ρατσισμού, του μίσους και άλλων ιδεολογιών που καταστρέφουν τη ζωή».

Ώστε λοιπόν αναμένουμε μια αριστερή απεικόνιση της εποχής του Μουσολίνι, παρουσιάζοντας ένα μαύρο μύθο για έναν τόπο και χρόνο για τον οποίο οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν λίγα και νοιάζονται λιγότερο. Αλλά τίθεται το ερώτημα γιατί κανείς δεν σκέφτηκε να πει την ιστορία από αυτή την οπτική πριν. Επειδή, όσο και να φαίνεται αστείο, υπάρχουν ορισμένες συνδέσεις μεταξύ της διάσημης μαριονέτας και των χρόνων του Μουσολίνι. Σε εκείνη την εποχή η Ιταλία δημοσίευσε μια σειρά παιδικών βιβλίων με πρωταγωνιστή ένα φασίστα Πινόκιο. Αυτά τον απεικονίζουν ως ένα γοητευτικό, περίεργο τυχοδιώκτη, λίγο σαν τον Τεν Τεν: η ίδια η ενσάρκωση του ιταλικού εθνικισμού.

Ορισμένες από τις ιστορίες είναι αρκετά διασκεδαστικές. Το 1923 ο Πινόκιο πολεμάει τους κόκκινους και τους αναγκάζει να πιουν καστορέλαιο. Αντίπαλος του Pinocchio είναι ο Nicolaccio, η κομμουνιστική μαριονέτα, που απεικονίζεται ως ένας δειλός πολιτικός ηγέτης, ο οποίος χρησιμοποιεί κούφια λόγια για να εκφράσει τις πολιτικές του ιδέες που ποτέ δεν οδηγούν σε ενέργειες. (Το όνομα “Nicolaccio”, αλλά και η  μορφή του προφανώς παραπέμπουν στo Nicola Bombacci, ιδρυτικό μέλος του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος, που αργότερα εντάχθηκε στο φασιστικό κόμμα). 

Σε μια ιστορία του 1927 πηγαίνει στην σχολή δόκιμων φασιστών, όπου χτίζει τον χαρακτήρα του και την αίσθηση του εθνικού πεπρωμένου. Σε μερικές άλλες ιστορίες από τη δεκαετία του 1930 πηγαίνει στην Αφρική και προσπαθεί να εκπολιτίσει τους ιθαγενείς. Η πιο απίστευτη από όλες τις ιστορίες, είναι σε ένα βιβλίο του 1944, όπου συναντά έναν φιλικό αξιωματικό των Waffen SS και προσφέρεται να ενταχθεί σε αυτά! Μάλιστα ο γάτος (Γεδεών) και η αλεπού (Τίμιος Τζον) που είναι οι κακοί στην ιστορία του Πινόκιο, προσπαθούν να τον αποτρέψουν!

ΚΟ / από εδώ, εδώ, εδώ κι εδώ