Ο βραβευμένος Elie Wiesel, οι αμφισβητίες του και ο καθολικός που τον "ενέπνευσε"

Το Σάββατο 2 Ιουλίου 2016 πέθανε σε ηλικία 87 ετών, ο Elie Wiesel, συγγραφέας και βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης και επιζήσας του Ολοκαυτώματος.

Σύσσωμος ο μιντιακός κόσμος εξύμνησε τον «αγγελιοφόρο για την ανθρωπότητα», όπως τον είχε αποκαλέσει η νορβηγική επιτροπή Νόμπελ, ο οποίος με «τη δική του προσωπική εμπειρία ολοκληρωτικού εξευτελισμού και τέλειας περιφρόνησης προς την ανθρώπινη ιδιότητα» στα στρατόπεδα του θανάτου, καθώς και μέσα από το «πρακτικό έργο του για την υπόθεση της ειρήνης», μετέδωσε ένα ισχυρό μήνυμα «ειρήνης, εξιλέωσης και ανθρώπινης αξιοπρέπειας» στην ανθρωπότητα.

Αμέσως μετά τον θάνατό του εξαπέλυσε επίθεση εναντίον του, ένα σημαντικό στέλεχος των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ, η Dorothy Reik, πρόεδρος της Προοδευτικών Δημοκρατικών των Santa Monica Mountains και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Δημοκρατικών της κομητείας του Λος Άντζελες.

Η Dorothy Reik έγραψε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου όπου χαρακτηρίζει τον Wiesel ως «πόρνη του Ολοκαυτώματος» (!) προσθέτοντας: «Γνώρισα ανθρώπους που έβγαλαν λεφτά από το Ολοκαύτωμα, αλλά ποτέ στο βαθμό που το έκανε ο Wiesel».

Η Reik είχε υπερασπιστεί τον Max Blumenthal, επικριτικό στο κράτος του Ισραήλ συγγραφέα και γιο του συμβούλου της Χίλαρι Κλίντον, Sid Blumenthal, ο οποίος είχε μιλήσει και αυτός σκληρά για τον Wiesel, κατηγορώντας τον ότι στήριξε πολιτικές "απαρχάιντ" στο Ισραήλ και διέσπειρε το "μίσος". Το γραφείο της Χίλαρι πήρε αποστάσεις από τις δηλώσεις αυτές.

Η Reid είναι εβραϊκής καταγωγής, όπως και ο Blumenthal.

Βέβαια, τα mainstream μέσα μαζικής ενημέρωσης αγνόησαν σε μεγάλο βαθμό την αντιπαράθεση στο στρατόπεδο της Κλίντον, ενώ εστίασαν σε ένα tweet του Donald Trump με ένα εξάκτινο αστέρι, που ορισμένοι το είδαν ως «αντισημιτική εικόνα».

Ο Βίζελ έχει χαρακτηρισθεί από το Νόαμ Τσόμσκι ως μια «τρομερή απάτη» (‘terrible fraud’), από το Norman Finkelstein ως ένας «κλόουν», ενώ για τον Israel Shamir ήταν ένας “cry-as-you-pay Holocaust weepie” (άντε να το μεταφράσεις αυτό…με λίγα λόγια έβγαζε λεφτά κλαίγοντας για το Ολοκαύτωμα).

Ο λίμπεραλ θεολόγος και καθηγητής Ιουδαϊκών Σπουδών Marc H. Ellis, τον χαρακτήρισε «τσιρλίντερ του ισραηλινού απαρχάιντ».

Ο Ελιέζερ (Έλι) Βίζελ συνέγραψε 57 βιβλία, μεταξύ των οποίων το πιο γνωστό είναι η «Νύχτα», που είναι βασισμένο στις εμπειρίες του ως κρατουμένου στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως του Άουσβιτς και του Μπούχενβαλντ.

Όπως διαβάζουμε στην wikipedia:

Ο Έλι Βίζελ γεννήθηκε το 1928 στο Σίγκετ των Καρπαθίων, το σημερινό Σιγκέτου Μαρμάτσιε πάνω στον ποταμό Τίσα. Οι γονείς του ήταν η Σάρα Φάιγκ και ο Σλόμο Βίζελ. Στο σπίτι η οικογένεια μιλούσε περισσότερο γίντις, αλλά και γερμανικά, ουγγρικά και ρουμάνικα. Η Σάρα ήταν κόρη του Ντόντυ Φέιγκ, ενός γνωστού Χασιδίτη και αγρότη από γειτονικό χωριό. Το 1940 το Σίγκετ προσαρτήθηκε στην Ουγγαρία. Στις 6 Μαΐου 1944 οι ουγγρικές αρχές επέτρεψαν στον γερμανικό στρατό να μεταφέρει την εβραϊκή κοινότητα του Σίγκετ στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Εκεί, ο Έλι σημαδεύτηκε με τον αριθμό κρατουμένου A-7713 στον αριστερό του βραχίονα. Χωριζόμενος από τη μητέρα και τις αδελφές του, πήγε στο ίδιο τμήμα με τον πατέρα του, με τον οποίο στάλθηκαν στο συνδεδεμένο στρατόπεδο εργασίας Μπούμα, παράρτημα του Άουσβιτς ΙΙΙ (Μόνοβιτς). Τον Ιανουάριο του 1945 μεταφέρθηκε στο Μπούχενβαλντ. Απελευθερώθηκε από την τρίτη αμερικανική στρατιά στις 11 Απριλίου.

Στις αρχές του 1986, 83 βουλευτές της Ομοσπονδιακής Βουλής της Γερμανίας πήραν την πρωτοβουλία να προτείνον τον Wiesel για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Αυτό θα ήταν, όπως είπαν, «μια μεγάλη ενθάρρυνση για όλους όσους δραστηριοποιούνται στη διαδικασία της συμφιλίωσης».

Ο Τζίμι Κάρτερ (το 1978), χρειαζόταν έναν ιστορικό να προεδρεύσει της "Επιτροπής του Προέδρου σχετικά με το Ολοκαύτωμα". Όπως το είπε ο Δρ Arthur Butz, ο Κάρτερ δεν επέλεξε έναν historian (ιστορικό), αλλά έναν “histrion” (θεατρίνο), τον Elie Wiesel. Ακόμη και η γαλλική εφημερίδα Le Monde, σε άρθρο της αναγκάστηκε να αναφερθεί στο "θεατρινίστικο" στοιχείο του Wiesel:

«Φυσικά, ακόμη και μεταξύ εκείνων που εγκρίνουν τον αγώνα αυτού του αμερικανο-εβραίου συγγραφέα, ο οποίος ανακαλύφθηκε από τον Καθολικό François Mauriac, κάποιοι τον κατηγορούν για την τάση που έχει να αλλάξει την εβραϊκή θλίψη σε «νοσηρότητα» και να γίνει ο αρχιερέας μίας «προγραμματισμένης διαχείριση του Ολοκαυτώματος».

Όπως Εβραίος συγγραφέας Leon Α. Jick έγραψε: Η καταστροφική σπόντα «Δεν υπάρχουν καλύτερες business από τις ‘SHOAH-business’» είναι, δυστυχώς, μία αναγνωρίσιμη αλήθεια».

Το διαδίκτυο είναι γεμάτο με ένα σωρό άρθρα, μαρτυρίες, ακόμα και ειδικές ιστοσελίδες που αμφισβητούν έντονα την αυθεντικότητα των εμπειριών του Βιζέλ, τον οποίον αποκαλούν «απατεώνα».

Π.χ. ο Miklos Gruner, 87 ετών, από την Ουγγαρία (φώτο), που ήταν τρόφιμος του Άουσβιτς, λέει ότι ο πραγματικός "Elie Wiesel" δεν υπάρχει. Ο «απατεώνας» ανέλαβε την πατρότητα ενός μυθιστορήματος του Lazar Wiesel τον οποίον ο Miklos γνώριζε προσωπικά. Ήταν με το μυθιστόρημα "Νύχτα" που ο Wiesel κέρδισε το βραβείο Νόμπελ.

Ο άνθρωπος που φέρεται «Elie Wiesel» στην περίφημη φωτογραφία του Μπούχενβαλντ, στην οποία είναι και ο Gruner, δείχνει μεγαλύτερος από 17 χρονών (ηλικία που ήταν τότε ο γεννημένος το 1928 Βίζελ). Το 2011 ο Gruner μήνυσε έναν από τους συνεργούς του Wiesel, έναν ραβίνο, για συκοφαντική δυσφήμιση, αλλά έχασε την δίκη.

Ο Gruner συναντήθηκε με τον Wiesel, στο Savoj Hotel στην Στοκχόλμη, το 1986, αλλά όταν τον είδε, όπως λέει, «έμεινα έκπληκτος γιατί αυτόν τον άνθρωπο δεν τον ήξερα καθόλου, ούτε καν μιλούσε ουγγρικά, ούτε Γίντις, αλλά μιλούσε αγγλικά με μια ισχυρή γαλλική προφορά. Αυτός ο άνθρωπος μου έδωσε το βιβλίο του με τίτλο "Νύχτα" του οποίου φέρεται να είναι ο συγγραφέας, αλλά είπα σε όλους εκεί ότι αυτός ο άνθρωπος δεν ήταν το πρόσωπο που προσποιείται ότι είναι!»

Ο Gruner θυμάται ότι κατά τη διάρκεια αυτής της παράξενης συνάντησης, ο Elie Wiesel αρνήθηκε να του δείξει το τατουάζ με τον αριθμό στο μπράτσο του, λέγοντας ότι δεν θέλει να επιδεικνύει το σώμα του.

Μετά από αυτή την συνάντηση, ο Gruner, όπως ισχυρίζεται, πέρασε είκοσι χρόνια έρευνας και διαπίστωσε ότι ο άνδρας που έλεγε τον εαυτό του Elie Wiesel δεν ήταν ποτέ σε ένα ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης, δεδομένου ότι δεν είχε συμπεριληφθεί σε οποιοδήποτε επίσημο κατάλογο των κρατουμένων.

Ένα βιβλίο αρκετά επικριτικό στον Wiesel, που κυκλοφόρησε το 2015, είναι το “Holocaust High Priest”, («Αρχιερέας του Ολοκαυτώματος») του Warren Β. Routledge. Στο βιβλίο ο συγγραφέας αναφέρεται στην χασιδική ανατροφή του Wiesel και στην καριέρα που έκανε στη συνέχεια ως «μακροχρόνιος ψεύτης».

Αυτό που έχει σημασία είναι ότι στο βιβλίο αναφέρεται ο ελάχιστα γνωστός ρόλος που έπαιξε ο Καθολικός (και πιθανόν ομοφυλόφιλος), François Mauriac (Φρανσουά Μωριάκ), στη μετατροπή του Wiesel από ένα πιστό φορέα του Χασιδικού Ιουδαϊσμού σε αρχιερέα της για πολλούς «Θρησκείας του Ολοκαυτώματος» (‘Holocaustianity’) και πως εν συνεχεία Καθολικοί «διανοούμενοι» υποστήριξαν αυτή την «μόδα», προκειμένου να προωθήσουν τη σταδιοδρομία τους.

Warren Β Routledge, PhD., είναι το ψευδώνυμο ενός Αμερικάνου συνταξιούχου καθηγητή πανεπιστημίου των ανθρωπιστικών επιστημών. Δίδαξε για πάνω από σαράντα χρόνια και κατείχε τακτική θέση καθηγητού σε τρία μεγάλα πανεπιστήμια των ΗΠΑ.

Στο "Holocaust High Priest" θέλει να παρουσιάσει την "πρώτη μη εξουσιοδοτημένη βιογραφία" του Elie Wiesel και να ρίξει άπλετο φως «σε αυτόν τον μυθομανή ο οποίος, τη δεκαετία του 1970, μετέτρεψε την λέξη "Ολοκαύτωμα" και την έκανε το brand name της μεγαλύτερης απάτης του κόσμου: του αβάσιμου ισχυρισμού του εξτρεμιστικού τμήματος του Παγκόσμιου Εβραϊσμού σύμφωνα με τον οποίο η πολιτική της γερμανικής κυβέρνησης εν καιρώ πολέμου, περί εδαφικής μεταφοράς των Εβραίων της Ευρώπης από το Ράιχ, ήταν στην πραγματικότητα ένα πρόγραμμα εξόντωσης», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην επίσημη περιγραφή του βιβλίου.

Επιστρέφοντας στη «Νύχτα» (“La Nuit”, στα γαλλικά). Στο άρθρο της “Bearing Witness, Francois Mauriac and Elie Wiesel”, του 'Crisis Magazine', γράφει η Jennifer Pierce:

Ο Wiesel δημοσίευσε το πιο διάσημο έργο του με τη βοήθεια του Mauriac.

Τον Μάιο του 1955, ο νεαρός άγνωστος τότε δημοσιογράφος Wiesel έπαιρνε συνέντευξη από τον περίφημο νομπελίστα Mauriac στο Παρίσι.

Ο Wiesel ήταν 26 ετών. Ο Mauriac ήταν 69.

Η συνέντευξη δεν τέλειωσε καλά, επειδή ο Wiesel ένιωσε «προσβεβλημένος» επειδή ο Mauriac πρόφερε το όνομα του Ιησού Χριστού πάρα πολλές φορές. 

Η Jennifer Pierce σχετίζει την απάντηση του Wiesel – με μερικά από τα μεταγενέστερα γραπτά και σχόλια του Wiesel:

«Κύριε», είπα, «μιλάτε για τον Χριστό. Στους Χριστιανούς αρέσει να μιλούν γι’ Αυτόν. Τα πάθη του Χριστού, η αγωνία του Χριστού, ο θάνατος του Χριστού. Στη θρησκεία σας, αυτό είναι το μόνο που μιλάτε. Λοιπόν, θέλω να ξέρετε ότι πριν από δέκα χρόνια, όχι πολύ μακριά από εδώ, ήξερα εβραιόπουλα που το κάθε ένα τους υπέστη χίλιες φορές περισσότερα, έξι εκατομμύρια φορές περισσότερα από ό, τι ο Χριστός πάνω στον σταυρό. Και δεν μιλάμε για αυτά. Μπορείτε να το καταλάβετε αυτό κύριε; Δεν μιλάμε για αυτούς».

Ο Wiesel έφυγε από το διαμέρισμα του Mauriac προχωρώντας για το ασανσέρ, αλλά ξαφνικά ένιωσε το χέρι του Mauriac να τον τραβάει πίσω εκεί που κάθονταν. Αρχικά το μόνο που έκανε ο γέρος ήταν να κλάψει.

Ο Wiesel είχε δηλώσει σε συνέντευξή του ότι, αρχικά, αυτό τον έκανε να αισθάνεται σαν ένα τέρας που έκανε αυτόν τον αξιοπρεπή και σοφό γέροντα, αυτόν τον τρυφερό άνθρωπο, να κλαίει έτσι, και ένιωθε μια σχεδόν αβάσταχτη επιθυμία να φύγει και πάλι. Αυτός ήταν ο πρώτος ψίθυρος της αγάπης στο δωμάτιο - τι είναι αυτή η αγάπη και από πού προέρχεται που κάνει έναν άνθρωπο να αισθάνεται ντροπή για το δικό του μαρτύριο, επειδή τραυματίζει άλλους; Αλλά ο Mauriac πίεσε τον Wiesel: Πες μου περισσότερα. Πρέπει να μιλήσουμε για αυτό. Και έτσι, για λίγες ώρες τουλάχιστον, ο Wiesel μίλησε για τα πράγματα για τα οποία ορκίστηκε να μην μιλήσει ποτέ, επιτρέποντας στο νέο φίλο του να σηκώσει το φορτίο του μαζί του. Καθώς  χώριζαν οι δύο άνδρες αγκάλιασε ο ένας τον άλλον κοντά στο ασανσέρ στο οποίο ο Wiesel κατευθυνόταν νωρίτερα και ο Mauriac, ο οποίος ήταν μέλος της Αντίστασης, είπε στο φίλο του: "Κάποιος πρέπει να μιλήσει - κάποιος πρέπει επίσης να μιλήσει".

Όχι μόνο ενθάρρυνε ο Mauriac τον Wiesel να γράψει αυτό που τελικά θα γίνει το «Η Νύχτα», αλλά πρόσθεσε την εμπειρία του και το σημαντικό βάρος του ως ένας από τους διαπρεπείς συγγραφείς της Γαλλίας για να δημοσιευθεί - στη Γαλλία το 1958 και τις Ηνωμένες Πολιτείες το 1960.

Ο Mauriac, επίσης, έγραψε τον πρόλογο στη "Νύχτα", το οποίο μπορεί ακόμα να βρεθεί σε τρέχουσες εκδόσεις. Η Καθολική προσπάθεια του Mauriac να βρει νόημα στο εβραϊκό Ολοκαύτωμα χωρίς αμφιβολία προσέβαλλε κάποιους και στις δύο ομάδες:

«Κι εγώ, που πιστεύω ότι ο Θεός είναι αγάπη, τι απάντηση να έδινα στο νεαρό συνομιλητή μου του οποίου τα σκοτεινά μάτια εξακολουθούσαν να έχουν την αντανάκλαση της αγγελικής θλίψης που είχε εμφανιστεί μία ημέρα μπροστά σε ένα κρεμασμένο παιδί; Τι του είπα; Μήπως του μίλησα για τον άλλον Εβραίο (εννοεί τον Χριστό!), αυτόν τον σταυρωθέντα αδελφό που του έμοιαζε και ο σταυρός του οποίου κατέκτησε τον κόσμο; Μήπως μπορώ να του εξηγήσω ότι αυτό που ήταν εμπόδιο για την πίστη του είχε γίνει ο ακρογωνιαίος λίθος για τη δική μου; Και ότι η σύνδεση μεταξύ του σταυρού και του ανθρώπινου πόνου παραμένει, κατά την άποψή μου, το κλειδί για το ανεξιχνίαστο μυστήριο στο οποίο η πίστη των παιδικών του χρόνων χάθηκε; Και όμως, η Σιών έχει σηκωθεί και πάλι μέσα από τα κρεματόρια και τα σφαγεία. Το εβραϊκό έθνος έχει αναστηθεί μέσα από χιλιάδες νεκρούς. Είναι αυτοί που του έδωσαν νέα ζωή. Δεν γνωρίζουμε την αξία μίας μόνο σταγόνας αίματος, ενός μόνο δακρύου. Όλα είναι χάρη. Αν ο Παντοδύναμος είναι ο Παντοδύναμος, η τελευταία λέξη του καθενός μας ανήκει σ’ Αυτόν. Αυτό είναι που έπρεπε να είχα πει στο εβραιόπουλο. Αλλά το μόνο που μπορούσα να κάνω ήταν να τον αγκαλιάσω και να θρηνήσω».

Ο Wiesel αργότερα θα γράψει για τον φίλο του:

«Όταν σκέφτομαι την προσωπική μου εμπειρία, μου έρχεται στο μυαλό, ως ένα φωτεινό παράδειγμα, ο Francois Mauriac. Εγώ, ένας Εβραίος, οφείλω στον ένθερμο Καθολικό Mauriac, ο οποίος δήλωσε ότι αγαπάει τον Χριστό, το γεγονός ότι έγινα συγγραφέας. . . . Μόλις ο Mauriac αφιέρωσε ένα βιβλίο σε μένα και έγραψε: «Για τον Elie Wiesel, ένα εβραϊκό παιδί που σταυρώθηκε». Στην αρχή το πήρα άσχημα, αλλά στη συνέχεια κατάλαβα ότι ήταν ο τρόπος του να με κάνει να  αισθανθώ την αγάπη του».

Είναι πολλοί αυτοί που πιστεύουν ότι στην συγγραφή της «Νύχτας» υπήρξε πολύ σημαντικός και ενεργός ο ρόλος του Mauriac. Σε σχέση με τα πολλά μυθιστορήματα που έγραψε από τότε και μετά ο Wiesel, αυτό είναι ένα λογοτεχνικό έργο που συνεπάγεται την παρουσία ενός ώριμου λογοτέχνη όπως ήταν ο Mauriac.

Η «Νύχτα» εμφανίστηκε στη Νέα Υόρκη το 1960. Με την υποστήριξη της ADL, έγινε υποχρεωτική ανάγνωση στα αμερικάνικα γυμνάσια και έχει πουλήσει εκατομμύρια αντίτυπα από τότε. Και στη Γαλλία, το ‘La Nuit’ είναι υποχρεωτικό στα σχολεία.

Ο Elie Wiesel υπήρξε ένα πρόσωπο που θαυμάστηκε ευρέως από πολλούς αξιωματούχους Καθολικούς στις ΗΠΑ οι οποίοι διοικούσαν και καθολικές σχολές και πανεπιστήμια. Έλαβε τιμητικές διακρίσεις από μια σειρά καθολικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, όπως Georgetown, Notre Dame, Fordham και Marquette. Είχε επίσης επιρροή επάνω σε Καθολικούς διανοούμενους και αναγνωρίστηκε ο εξέχων ρόλος του στον «διάλογο» μεταξύ των εκπροσώπων των μεγάλων εβραϊκών οργανώσεων και των καθολικών, των οποίων η σχέσεις για χρόνια ήταν ιδιαίτερα προβληματικές. Ένας «διάλογος», που στην πραγματικότητα αποδείχθηκε ότι ήταν ένας μονόλογος στον οποίο η εβραϊκή πλευρά κατήγγειλε τελετουργικά τους Καθολικούς και τον καθολικισμό, ενώ οι καθολικοί εκπρόσωποι απλά συγκατένευαν. Καμία σοβαρή κριτική δεν έγινε ποτέ στους Εβραίους ή τον Σιωνισμό. Ο διάλογος, για παράδειγμα, υπήρξε περιέργως «σιωπηλός» για τον αδιάκοπο πόλεμο του Ισραήλ εναντίον των Χριστιανών της Παλαιστίνης. Το 1948, 18-20 τοις εκατό των Παλαιστινίων ήταν Χριστιανοί. Αυτός ο αριθμός είναι κάτω σε περίπου 2 τοις εκατό σήμερα. Ο χριστιανικός πληθυσμός της Βηθλεέμ, από 95 τοις εκατό, έχει συρρικνωθεί σε περίπου 15 τοις εκατό.

Ο ρόλος που είχε αναλάβει ο Wiesel στις εβραιο-καθολικές «σχέσεις» ήταν να εκμεταλλευτεί την προνομιακή πρόσβαση του στα μέσα μαζικής ενημέρωσης για να επιτεθεί στους Καθολικούς. Το 1979, επιτέθηκε στον Πάπα επειδή δεν ανέφερε τη λέξη «Εβραίος», όταν επισκέφθηκε το μνημείο των θυμάτων του Άουσβιτς, ενώ του επιτέθηκε ξανά επειδή δεν ανέφερε τη λέξη «Ισραήλ» κατά την επίσκεψή του στον ΟΗΕ. Όταν ο Πάπας τον κάλεσε να έρθει στη Ρώμη, ο Wiesel αρνήθηκε. Στη συνέχεια, το 2000, επέπληξε τον Ποντίφικα, επειδή η απολογία του για τους Εβραίους για τις διώξεις του παρελθόντος δεν ήταν αρκετά καλή.

Όπως έγραψε ο David O'Connell, καθηγητής της γαλλικής στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια στην Ατλάντα:

Ο Elie Wiesel, που τόσο θαυμάζεται από πολλούς αμερικάνους καθολικούς ηγέτες είναι στην πραγματικότητα ένας απατεώνας που έχει πλουτίσει με τις απίθανες ιστορίες του. Παρά το γεγονός ότι φλερτάρει με διάφορους εκπροσώπους της καθολικής εκκλησίας, είναι στην πραγματικότητα ένας ειλικρινής εχθρός του παραδοσιακού καθολικισμού, και δεν πρέπει να διαδραματίσει κανένα ρόλο στην Καθολική ζωή σε αυτή τη χώρα. Είναι επίσης προφανές ότι τόσο ο Wiesel όσο και οι New York Times χρησιμοποιούν αληθινά ψέματα για να προωθήσουν την εβραϊκή ιστορία του Ολοκαυτώματος και το Ισραήλ. Ακόμα χειρότερα, είναι φοβερό το γεγονός ότι ο Wiesel, στην προσπάθειά του να γίνει πολυ-εκατομμυριούχος (ο ίδιος χρεώνει μια κατ’ αποκοπή αμοιβή $ 25.000 ανά εμφάνιση και απαιτεί σοφέρ για να πάει σε αυτή), και πρόσωπο των media, έχει τόσα άκαρδα αξιοποιήσει τον πόνο και τον θάνατο των γονιών του και της αδελφής του στα χέρια των Ναζί. Παραποιώντας τις "αναμνήσεις" του για προσωπικό όφελος, ο Wiesel εκχυδάισε τις προσωπικές τραγωδίες όχι μόνο των μελών της οικογένειάς του, αλλά και όλων εκείνων, Εβραίων και Εθνικών, που έχασαν τη ζωή τους στα στρατόπεδα.

ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΟΥΡΑΝΟΣ / Πηγές: εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ, εδώ κι εδώ