Τη νύχτα που σίγησαν τα πυροβόλα...

Αυτή η καταπληκτική αληθινή ιστορία δημοσιεύθηκε, για πρώτη φορά, στον ΚΟΚΚΙΝΟ ΟΥΡΑΝΟ στις 23 Δεκεμβρίου 2007. Νομίζω, αξίζει να ξαναδημοσιευθεί.

Στην παραμονή των Χριστουγέννων και την ημέρα Χριστουγέννων του έτους 1914, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, έλαβε χώρα στις Φλαμανδικές πεδιάδες, ένα από τα πιο αξιοσημείωτα γεγονότα στην ιστορία του πολέμου.

Ο διαπρεπής ιστορικός Stanley Weintraub γράφει για αυτό το πρωτοφανές γεγονός, στο βιβλίο του “Silent Night” («Σιωπηλή Νύχτα» ή «Άγια Νύχτα», όπως είναι γνωστή σε εμάς).

Προβάλλει το ερώτημα εάν ο μέσος στρατιώτης ήθελε πραγματικά να πεθάνει ή να σκοτώσει άλλους για τον Βασιλιά Γεώργιο τον 5^ο της Βρετανίας, ή για τον Kaiser Wilhelm της Γερμανίας.

Το ποίημα ενός στρατιώτη εκείνης της εποχής λέει : «Όλοι αυτοί που μας διατάζουν να πυροβολήσουμε δεν θα βρίσκονται μεταξύ των νεκρών και των κουτσών. Όταν σιωπά το κάθε τουφέκι, είμαστε όλοι ίδιοι».

Στο «Σιωπηλή Νύχτα», ο Weintraub περιγράφει την αυθόρμητη ανακωχή που πραγματοποιήθηκε στο No Man’s Land, πέντε μήνες μετά το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Εκατοντάδες μίλια μέσα στο Βέλγιο, τα γερμανικά στρατεύματα είχαν παραταχθεί μέσα στις τάφρους, σε απόσταση που μπορούσαν αν ακουστούν από τα Γαλλικά, Βελγικά, Βρετανικά και Καναδέζικα στρατεύματα. Ένα εκατομμύριο ήταν ήδη νεκροί και παγωμένα κορμιά ήταν σκορπισμένα μεταξύ των γραμμών.

Κατά καιρούς μια λευκή σημαία θα ανέβαινε και μια άοπλη ομάδα στρατιωτών θα διακινδύνευε μαζεύοντας τους πληγωμένους και θάβοντας νεκρούς.

Συχνά η άλλη πλευρά θα έκανε το ίδιο πράγμα, και περιστασιακά μπορεί να υπήρχε κάποια συναδελφικότητα.

Καθώς τα Χριστούγεννα πλησίαζαν οι Γερμανοί ήταν πολύ καλύτερα εφοδιασμένοι από τους συμμάχους, και είχαν και χριστουγεννιάτικα δέντρα και κεριά στις τάφρους τους, καθώς και δώρα.

Ο Weintraub φέρνει στο φως τα γεγονότα από τα ημερολόγια, τις επιστολές, τις εφημερίδες, τις φωτογραφίες και άλλες πηγές για να περιγράψει τι συνέβη.

Όλα άρχισαν όταν, στην παραμονή Χριστουγέννων, τοποθέτησαν μερικοί από τους Γερμανούς τα αναμμένα δέντρα τους στα στηθαία των τάφρων.

Αυτή η ενέργεια, σύντομα, πήρε έκταση σε όλη την γραμμή. Το τραγούδι άρχισε να ακούγεται και από τις δύο πλευρές. Σύντομα, εφημερίδες και καραβάνες άρχισαν πετιούνται από τις γραμμές.

Τελικά, οι πυροβολισμοί σταμάτησαν και άοπλοι στρατιώτες αυθόρμητα βγήκαν από τις τάφρους σε διάφορες θέσεις και στις δύο πλευρές.

Άρχισαν οι χειραψίες, οι χαιρετισμοί, και οι ανταλλαγές των δώρων!

Πολλοί από τους Γερμανούς άρχισαν να μιλούν στα αγγλικά, και σύντομα ξεκίνησαν συνομιλίες και τραγούδια.

Το τραγούδι που τραγουδήθηκε και από τα δύο στρατόπεδα, το καθένα στην γλώσσα του, ήταν το "Silent Night" ("Άγια Νύχτα"). Το κλασσικό χριστουγεννιάτικο τραγούδι "Silent Night" ("Stille Nacht") γράφτηκε, το 1816, από έναν Γερμανό ιερέα, τον Josef Mohr.

Μερικοί έκοψαν τα κουμπιά από τις στολές τους ή και τα διακριτικά τους ακόμα, και ανταλλάχθηκαν γράμματα και διευθύνσεις.

Άρχισε να γίνεται δωρεά προσωπικών αντικειμένων δώρων στην άλλη πλευρά, συμπεριλαμβανομένων και μεγάλων ποσοτήτων τσιγάρων και πούρων.

Οι αξιωματικοί και στις δύο πλευρές βρισκόντουσαν σε πανικό και προσπάθησαν να σταματήσουν αυτές τις αυθόρμητες ενέργειες απειλώντας τους ότι θα θεωρηθούν ένοχοι προδοσίας και θα οδηγηθούν σε στρατιωτικό δικαστήριο, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις δεν έδωσε κανένας σημασία!

Στην φώτο: Απόγονοι των βετεράνων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, με στολές της εκείνης της εποχής, δίνουν τα χέρια στα αποκαλυπτήρια ενός μνημείου για την εκεχειρία το 2008.

Την ημέρα των Χριστουγέννων το ίδιο περιστατικό επαναλήφθηκε ακόμα πιο έντονα, και τα πυροβόλα όπλα παρέμειναν σιωπηλά.

Βαρέλια γερμανικής μπύρας δόθηκαν ως αντάλλαγμα για μεγάλες ποσότητες αγγλικής πουτίγκας δαμάσκηνων. Αρκετά περιπλανώμενα βόδια θανατώθηκαν για την γιορτή.

Σε μερικές περιπτώσεις, εμφανίστηκαν μπάλες ποδοσφαίρου και ξεκίνησαν παιχνίδια μεταξύ των συμμάχων ή με τους Γερμανούς, με τους υπόλοιπους στρατιώτες να τους ενθαρρύνουν ως θεατές!

Τελικά, άρχισε να σκοτεινιάζει και όλοι γύρισαν πίσω στις τάφρους τους.

Τότε, οι αξιωματικοί βρήκαν την ευκαιρία και άρχισαν τις διαταγές και σύντομα οι πυροβολισμοί άρχισαν και πάλι, όπως πριν, πάνω από τα κεφάλια του εχθρού.

Έτσι, σε λίγο ακολούθησε σφαγή.

Στους σαράντα οκτώ μήνες που διήρκεσε ο πόλεμος, περίπου 6.000 στρατιώτες πέθαιναν καθημερινά, πολλοί από το αέριο χλωρίου που κάθε πλευρά χρησιμοποίησε.

Υπήρξαν μερικές προσπάθειες για ανακωχή ή εκεχειρία, αλλά τίποτα δεν υλοποιήθηκε.

Στην φώτο: Ένας σταυρός, αριστερά κοντά στο Ypres του Βελγίου το 1999, σε ανάμνηση του τόπου της χριστουγεννιάτικης εκεχειρίας του 1914. Το κείμενο έχει ως εξής: 1914 - Χριστουγεννιάτικη Εκεχειρία του Khaki Chum - 1999 - 85 Χρόνια – Δεν θα ξεχάσουμε.

Μεταξύ των πολλών ιστοριών, ο Weintraub μιλάει για έναν ασήμαντο δεκανέα με το όνομα Adolph Hitler, ο οποίος βρισκόταν ασφαλής, πίσω από την πρώτη γραμμή, με μια ομάδα της εφεδρείας, στο υπόγειο ενός μοναστηριού.

Δεν πήρε κανένα δώρο, όπως οι άλλοι, πέρα από την ανακωχή.

Ο Weintraub αναρωτιέται αν ο κόσμος θα ήταν διαφορετικός, εάν δεν είχε επιζήσει...

Ο Weintraub αναρωτιέται, επίσης, τι θα είχε συμβεί εάν η ανακωχή αυτή είχε σταματήσει τον πόλεμο.

Πολλοί θα μπορούσαν να ζήσουν και να αναθρέψουν τις οικογένειες τους, ενώ η ιστορία του 20ού αιώνα θα ήταν τελείως διαφορετική.

Η ιστορία της ανακωχής ενέπνευσε την ταινία του 2005 ‘Joyeux Noël’ (στα αγγλικά: ‘Merry Christmas’. Δείτε περίληψη της ταινίας στα ελληνικά ΕΔΩ). Το σενάριο και η σκηνοθεσία είναι του Christian Carion. Προβλήθηκε εκτός συναγωνισμού στο Φεστιβάλ των Καννών το 2005 και ήταν υποψήφια για Βραβείο Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.

Δείτε το trailer της ταινίας και την πιο καταπληκτική σκηνή: