Η μίνι Εποχή των Παγετώνων άρχισε

Ο βαρύς χειμώνας που πλήττει μεγάλο μέρος του Βορείου Ημισφαιρίου είναι μόνο η αρχή μιας παγκόσμιας τάσης προς πιο ψυχρές καιρικές συνθήκες οι οποίες είναι πιθανόν να διαρκέσουν για 20 ή 30 χρόνια, λένε ορισμένοι από τους πιο διακεκριμένους κλιματικούς επιστήμονες στον κόσμο.

Οι προβλέψεις τους - με βάση την ανάλυση των φυσικών κύκλων της θερμοκρασίας των υδάτων στην περιοχή του Ειρηνικού και του Ατλαντικού Ωκεανού – αποτελούν πρόκληση για ορισμένες από τις πλέον προσφιλείς ‘ορθόδοξες’ θέσεις σχετικά με την υπερθέρμανση του πλανήτη, όπως ο ισχυρισμός ότι ‘ο Βόρειος Πόλος, θα έχει χάσει όλο τον πάγο μέχρι το καλοκαίρι του 2013’.

Σύμφωνα με την Αμερικανική Εθνική Βάση Δεδομένων Χιονιού και Πάγου στο Κολοράντο, ο πάγος της Αρκτικής θάλασσας το καλοκαίρι έχει αυξηθεί κατά 409.000 τετραγωνικά μίλια, ή 26 τοις εκατό, από το 2007 – κάτι το οποίο ακόμη και οι πιο πιστοί ακτιβιστές της υπερθέρμανσης του πλανήτη δεν αμφισβητούν.

Οι προβλέψεις των επιστημόνων υπονομεύουν, επίσης, τα μοντέλα των υπολογιστών για τα κλιματικά στάνταρ, τα οποία υποστηρίζουν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας της Γης από το 1900 έχει μοναδική αιτία τις ανθρωπογενείς εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και θα συνεχιστεί για όσο διάστημα αυξάνουν τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα.

Λένε ότι η δική τους έρευνα δείχνει ότι μεγάλο μέρος της αύξησης της θερμοκρασίας προκλήθηκε από τους κύκλους των ωκεανών όταν αυτοί βρίσκονταν σε μία «θερμή φάση», σε αντίθεση με την παρούσα «ψυχρή φάση».

Αυτή η πρόκληση για την ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι ο πλανήτης βρίσκεται στα πρόθυρα μιας μη αναστρέψιμης καταστροφής, γίνεται ακόμα μεγαλύτερη, διότι οι επιστήμονες ποτέ δεν θα μπορούσαν να περιγραφούν ως ‘αρνητές’ της υπερθέρμανσης του πλανήτη ή σκεπτικιστές.

Ωστόσο, τα δύο κύρια πολιτικά κόμματα στην Βρετανία συνεχίζουν να επιμένουν ότι ο κόσμος αντιμετωπίζει μία επικείμενη καταστροφή, αν δεν περιοριστούν δραστικά οι εκπομπές CO2.

Την περασμένη εβδομάδα, και ενώ η Βρετανία είχε παγώσει, ο Γραμματέας της Κλιματικής Αλλαγής, Ed Miliband, (φωτο) επέμεινε, απαντώντας σε ερώτηση που του έγινε στο Κοινοβούλιο, ότι η επιστήμη της υπερθέρμανσης του πλανήτη έχει πλέον «παγιωθεί».

Ανάμεσα στους πιο σημαντικούς επιστήμονες στον κόσμο, είναι ο καθηγητής Mojib Latif, ηγετικό μέλος της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), η οποία προωθεί το ζήτημα της ανθρωπογενούς υπερθέρμανσης του πλανήτη σε σχέση με τη διεθνή πολιτική ατζέντα από τότε που δημιουργήθηκε, πριν 22 χρόνια.

Πάνω: Η Μ. Βρετανία από φωτογραφία που τραβήχτηκε πριν μία εβδομάδα, από τον δορυφόρο της ΝΑΣΑ 'Terra'.

Ο καθηγητής Latif, ο οποίος ηγείται μιας ερευνητικής ομάδας στο φημισμένο Ινστιτούτο Leibniz στο Πανεπιστήμιο του Κίελου της Γερμανίας, έχει αναπτύξει νέες μεθόδους για τη μέτρηση της θερμοκρασίας των ωκεανών σε βάθος 3.000 πόδια κάτω από την επιφάνεια, όπου ξεκινάνε οι κύκλοι και οι ψυχροί και οι θερμοί.

Ο ίδιος και οι συνάδελφοί του, προέβλεψαν τη νέα τάση ψύξης, σε ένα έγγραφο που δημοσιεύθηκε το 2008 και προειδοποίησαν για αυτή και πάλι σε ένα συνέδριο της IPCC στη Γενεύη τον περασμένο Σεπτέμβριο.

Χθες το βράδυ, είπε στην ‘The Mail’ την Κυριακή: «Ένα σημαντικό μερίδιο της αύξησης της θερμοκρασίας που είδαμε από το 1980 μέχρι το 2000 και σε προηγούμενες περιόδους κατά τον 20ο αιώνα οφείλεται σε αυτούς τους κύκλους - ίσως σε ποσοστό έως και 50 τοις εκατό.

«Τώρα έχουν υποχωρήσει, και έτσι χειμώνες όπως αυτός θα είναι πολύ πιο πιθανοί. Τα καλοκαίρια θα είναι επίσης πιθανόν να είναι πιο δροσερά, και όλα αυτά μπορεί να διαρκέσουν για δύο δεκαετίες ή και περισσότερο.

«Η ακραία υποχώρηση που έχουμε δει σε παγετώνες και θαλάσσιους πάγους θα σταματήσει. Για την ώρα, η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει διακοπεί, και μπορεί κάλλιστα να είμαστε σε περίοδο ψύξης.

Αν και η Ευρώπη, η Ασία και η Βόρεια Αμερική πάγωσαν την περασμένη εβδομάδα, οι «σοφοί» επέμειναν ότι αυτό ήταν απλώς ένα 'blip' (μικρή διακοπή) χωρίς μακρά διάρκεια.

Αν και τα επίπεδα ήταν χαμηλά σε νότιες περιοχές όπως η Κούβα, όπου η ημερήσια μέγιστη θερμοκρασία στις παραλίες, που συνήθως χρησιμοποιούνται για χειμερινή κολύμβηση ήταν μόλις 4.5C, το BBC διαβεβαίωσε τους τηλεθεατές ότι το μεγάλο ψύχος ήταν απλώς ένα βραχυπρόθεσμο καιρικό φαινόμενο "που δεν είχε καμία σχέση με το κλίμα του πλανήτη, ο οποίος εξακολουθεί να θερμαίνεται.

Η δουλειά του καθηγητή Latif και των άλλων επιστημόνων αντικρούει την άποψη αυτή.

Από τη μία πλευρά, είναι γεγονός ότι η τρέχουσα ψύξη αποτελεί προϊόν της «Αρκτικής ταλάντωσης»- ένα μοτίβο καιρού που βλέπει την ανάπτυξη του τεραστίων περιοχών υψηλής πίεσης στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη, να οδηγούν τους πολικούς ανέμους μακριά προς τα νότια.

Οι Μετεωρολόγοι λένε ότι αυτό είναι το ισχυρότερο των τελευταίων 60 χρόνων.

Ως αποτέλεσμα, το λεγόμενο ‘Jetstream’ (‘αέρια από τζετ’) – οι άνεμοι που πνέουν σε μεγάλο υψόμετρο και περιστρέφονται γύρω από τον πλανήτη από τα δυτικά προς τα ανατολικά και συνήθως ωθούν μια σειρά από υγρά, αλλά ήπια χαμηλά ρεύματα του Ατλαντικού σε όλη τη Βρετανία - αυτή τη στιγμή δεν κινούνται πάνω από το αγγλικό κανάλι, αλλά στα στενά του Γιβραλτάρ.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον καθηγητή Latif και τους συνεργάτες του, αυτό με τη σειρά του συνδέεται με αυτό που είναι γνωστό ως οι «διακυμάνσεις πολύ - δεκαετιών του Ειρηνικού και του Ατλαντικού» (Pacific and Atlantic ‘multi-decadal oscillations’ - MDOs).

Για την Ευρώπη, το κρίσιμο στοιχείο εδώ είναι η θερμοκρασία του νερού στο κέντρο του Βόρειου Ατλαντικού, που τώρα είναι αρκετούς βαθμούς κάτω από το μέσο όρο του, όταν ο πλανήτης ακόμα ήταν ζεστός.

Αλλά τα αποτελέσματα δεν περιορίζονται στο Βόρειο Ημισφαίριο. Ο (Ελληνικής καταγωγής) καθηγητής Anastasios Tsonis (Αναστάσιος Τσώνης -φώτο πάνω), επικεφαλής της Ερευνητικής Ομάδας για την Ατμόσφαιρα του Πανεπιστημίου του Wisconsin, πρόσφατα έχει δείξει ότι αυτά τα MDOs κινούνται παράλληλα, με συγχρονισμένο τρόπο σε όλη την υδρόγειο και ρίχνουν απότομα το κλίμα του πλανήτη από την ‘θερμή φάση’ στην ‘ψυχρή φάση’ και το αντίστροφο, σε κύκλους 20 έως 30 χρόνων.

«Πρόκειται ουσιαστικά για μαζικές ανακατατάξεις στα κυρίαρχα πρότυπα του καιρού», είπε χθες, «και οι μετατοπίσεις αυτές εξηγούν όλες τις σημαντικές αλλαγές της θερμοκρασίας παγκοσμίως κατά τη διάρκεια του 20ου και του 21ου αιώνα.

«Έχουμε μια τέτοια αλλαγή τώρα και μπορούμε να περιμένουμε ως εκ τούτου, 20 ή 30 χρόνια με χαμηλότερες θερμοκρασίες.

Ο καθηγητής Τσώνης είπε ότι το χρονικό διάστημα από το 1915 έως το 1940 χαρακτηρίσθηκε από έντονη ‘θερμή φάση’, η οποία αντικατοπτρίζεται στην αύξηση της θερμοκρασίας.

Αλλά από το 1940 μέχρι τα τέλη της δεκαετία του ‘ 70, η τελευταία ‘ψυχρή φάση’ των MDOs, ο πλανήτης κρύωσε, παρά το γεγονός ότι τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα συνέχισαν να αυξάνονται.

Πολλές από τις συνέπειες της πρόσφατης ‘θερμής φάσης’ παρατηρήθηκαν επίσης πριν από 90 χρόνια.

Για παράδειγμα, το 1922, η Washington Post αναφέρει ότι οι παγετώνες της Γροιλανδίας έτειναν να εξαφανιστούν, ενώ οι φώκιες της Αρκτικής έβρισκαν το νερό ‘πολύ ζεστό’.

Στην εφημερίδα υπήρχε συνέντευξη ενός καπετάνιου, του Ingebrigsten Martin, ο οποίος ταξίδευε με το πλοίο του στην ανατολική Αρκτική για 54 χρόνια. Αναφέρει η εφημερίδα: «Δηλώνει ότι παρατήρησε για πρώτη φορά θερμότερες καιρικές συνθήκες το 1918, και από τότε το θερμόμετρο έχει ανέβει σταθερά.

«Εκεί που βρίσκονταν μεγάλες μάζες από πάγο, υπάρχουν τώρα λιθοσωροί ή κορήματα από παγετώνες (τα λένε Moraines), συσσωρεύσεις από χώμα και πέτρες. Σε πολλά σημεία όπου παλαιότερα υπήρχαν παγετώνες (ή κρυστάλλωνες) μέσα στη θάλασσα, τώρα έχουν εξαφανιστεί εντελώς.

Ως αποτέλεσμα, τα κοπάδια των ψαριών που ζούσαν σε αυτά τα νερά είχαν εξαφανιστεί, ενώ ο πάγος στη θάλασσα πέρα από τη βόρεια ακτή του Spitsbergen στον Αρκτικό Ωκεανό είχε λιώσει.

Το θερμό θαλάσσιο ρεύμα του κόλπου ήταν ακόμη ανιχνεύσιμο μέσα σε λίγες εκατοντάδες μίλια του Πόλου.

Αντίθετα, ο καθηγητής Τσώνης είπε, την περασμένη εβδομάδα 56 τοις εκατό της επιφάνειας των Ηνωμένων Πολιτειών καλύφθηκε από χιόνι.

«Αυτό δεν είχε συμβεί εδώ και αρκετές δεκαετίες», τόνισε. «Απλά δεν είναι αλήθεια να λέμε ότι αυτό είναι ένα ‘blip’. Μπορούμε να περιμένουμε πιο κρύο χειμώνα για αρκετό διάστημα. "

Υπενθύμισε ότι προς το τέλος της τελευταίας ψυχρής φάσης, τα media σε όλο τον κόσμο, ανησυχούσαν για τον φόβο της ψύξης.

Για παράδειγμα, το 1974, το περιοδικό ‘Time’ προέβλεψε «Άλλη μία Εποχή των Παγετώνων», λέγοντας: «Ο άνθρωπος μπορεί να είναι κάπως υπεύθυνος για αυτό – λόγω της καλλιέργειας και της καύσης καυσίμων [που] εμποδίζουν όλο και περισσότερο το ηλιακό φως από το να φτάσει και να θερμάνει τη Γη» .

Ο καθηγητής Τσώνης είπε: «Ίσως θα δούμε να μιλάμε για μια νέα εποχή των παγετώνων από τις αρχές του 2030, όπως ακριβώς μετατοπίζονται τα MDOs για άλλη μια φορά και οι θερμοκρασίες αρχίζουν να μεγαλώνουν.

Όπως και o καθηγητής Latif, έτσι και ο καθηγητής Τσώνης δεν είναι ένας ‘αρνητής’ της κλιματικής αλλαγής. Υπάρχει, είπε, κάποιο μέτρο ενός επιπλέον υποβάθρου στην αύξηση της θερμοκρασίας που οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα και τα αέρια του θερμοκηπίου που σχετίζεται με τους κύκλους MDO.

Όμως προσθέτει: «Δεν πιστεύω σε θεωρίες καταστροφής. Η ανθρωπογενής υπερθέρμανση του πλανήτη ισορροπείται από τους φυσικούς κύκλους και εγώ δεν εμπιστεύομαι τα μοντέλα των Υπολογιστών τα οποία αναφέρουν ότι αν το CO2 φθάσει σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο, τότε οι θερμοκρασίες και η στάθμη της θάλασσας θα αυξηθούν κατά ένα συγκεκριμένο ποσό.

«Αυτά τα μοντέλα δεν μπορούν να είναι άξια εμπιστοσύνης για την πρόβλεψη του καιρού για μια εβδομάδα, ωστόσο θεωρούνται ότι μπορούν να δώσουν ενδείξεις για 100 χρόνια."

Ο καθηγητής Τσώνης είπε ότι όταν δημοσίευσε το έργο του στο αξιοσέβαστο επιστημονικό περιοδικό ‘Geophysical Research Letters’, κατακλύστηκε από «e-mails μίσους».

Και πρόσθεσε: «Οι άνθρωποι με κατηγορούν ότι θέλω να καταστρέψω το κλίμα, αλλά το μόνο που με ενδιαφέρει είναι η αλήθεια."

Είπε επίσης, ότι έλαβε ‘e-mails μίσους’ και από ‘σκεπτικιστές’ της κλιματικής αλλαγής, που τον κατηγορούσαν ότι δεν προχώρησε ακόμα πιο πολύ ώστε να επιτεθεί στη θεωρία της ανθρωπογενούς αύξησης της θερμοκρασίας.

Ο Τσώνης και η ομάδα του θέτουν ένα κρίσιμο ερώτημα για το έργο του καθηγητή Latif: Αν κάποια από την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη που έλαβε χώρα στα τέλη του 20ου αιώνα, δεν προκλήθηκε από το διοξείδιο του άνθρακα, αλλά από τα MDOs, σε τι ποσοστό ήταν αυτή;

Ο Τσώνης δεν έδωσε κάποιο ποσό. Ο Latif πρότεινε ότι θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε μεταξύ 10 με 50 τοις εκατό.

Άλλοι επικριτές της ‘ορθοδοξίας’ της υπερθέρμανσης του πλανήτη λένε ότι ο ρόλος που παίζουν τα MDOs είναι ακόμη μεγαλύτερος.

Ο William Gray, ομότιμος καθηγητής των Ατμοσφαιρικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Colorado, δήλωσε ότι ενώ πίστευε ότι είχε υπάρξει κάποιο υπόβαθρο της αύξησης της θερμοκρασίας από εξαιτίας των αερίων του θερμοκηπίου, τα υπολογιστικά μοντέλα που χρησιμοποιούνται από υποστηρικτές της ανθρωπογενούς αύξησης της θερμοκρασίας λογάριασαν υπερβολικά την επίδραση τους.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Gray, αυτές οι απόψεις στρεβλώνουν τον τρόπο που λειτουργεί η ατμόσφαιρα. «Οι περισσότερες άνοδοι της θερμοκρασίας από την δεκαετία του εβδομήντα μέχρι την δεκαετία του ενενήντα ήταν η φυσικές», είπε. «Πολύ λίγες ήταν εξαιτίας του CO2 - κατά τη γνώμη μου, μόλις πέντε με δέκα τοις εκατό».

Αλλά την περασμένη εβδομάδα, αδιάλλακτοι υποστηρικτές της υπερθέρμανσης του πλανήτη αρνιόντουσαν να παραδεχθούν ότι τα MDOs είχαν οποιοδήποτε αντίκτυπο.

Τον Μάρτιο του 2000, ο Δρ David Viner, τότε μέλος της Μονάδας Κλιματικής Έρευνας του Πανεπιστημίου της East Anglia, το σώμα που τώρα έχει γίνει το αντικείμενο της έρευνας εξαιτίας του διαβόητου σκανδάλου «Warmergate» (προφανώς είναι το “Climategate”), με τα e-mails που διέρρευσαν, είπε ότι μέσα σε λίγα χρόνια οι χιονοπτώσεις θα γίνουν ‘μια πολύ σπάνια και συναρπαστική εκδήλωση’ στη Βρετανία και ότι ‘τα παιδιά απλώς δεν πρόκειται να γνωρίζουν τι είναι το χιόνι’.

Στην φωτογραφία ο Dr David Viner που ισχυρίζεται ότι το χιόνι θα γίνεται ολοένα και πιο σπάνια περίπτωση".

Τώρα ως επικεφαλής του προγράμματος του Βρετανικού Συμβουλίου, με ετήσιο προϋπολογισμό £ 10 εκατομμύρια και με σκοπό να αυξήσει την ευαισθητοποίηση της των νέων ανθρώπων στο εξωτερικό, για την υπερθέρμανση του πλανήτη, ο Δρ Viner την περασμένη εβδομάδα δήλωσε ότι εξακολουθεί να υποστηρίζει εκείνη την πρόβλεψη λέγοντας: «Είχαμε τρεις εβδομάδες με σχετικά ψυχρό καιρό, και αυτό δεν αλλάζει τίποτα».

«Ο χειμώνας είναι λίγο πιο δροσερός από τον μέσο όρο και εξακολουθώ να πιστεύω ότι το χιόνι θα γίνει όλο και πιο σπάνια περίπτωση" λέει.

Όμως, όσο πιο πολύ διαρκεί το κύμα ψύχους, τόσο πιο δύσκολο γίνεται να πείσεις το κοινό για έναν τέτοιον ισχυρισμό.

ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΟΥΡΑΝΟΣ / Πηγή: http://www.dailymail.co.uk/

(Επειδή το παραπάνω κείμενο έχει πολλούς επιστημονικούς όρους και φράσεις, ζητάμε την επιείκειά σας για τυχόν λάθη ή μη ακριβή απόδοση των όρων αυτών, κατά την μετάφραση).