Μια μη πολιτικά ορθή ανάλυση της ταινίας “American History X” (1998)

Η ταινία “American History X” (ελληνικός τίτλος: "Μαθήματα Αμερικανικής Ιστορίας") είναι μια δραματική αμερικανική ταινία του 1998, που αφηγείται την ιστορία του Derek, ενός σκληροπυρηνικού νεοναζί/σκίνχεντ από την Καλιφόρνια, που μετά από τον εγκλεισμό του στη φυλακή, αλλάζει τις πεποιθήσεις του, απαρνείται τον ρατσισμό και προσπαθεί να αποτρέψει τον μικρότερο αδελφό του από να ακολουθήσει τον ίδιο «κακό δρόμο». 

Πρωταγωνιστής της ταινίας είναι ο καλός ηθοποιός Έντουαρντ Νόρτον, ο οποίος ήταν και υποψήφιος για Όσκαρ Καλύτερου Ηθοποιού. Την ταινία σκηνοθέτησε ο εβραϊκής καταγωγής Tony Kaye (φώτο κάτω) και το σενάριο ο David McKenna. Η ταινία προβλήθηκε για πρώτη φορά στις 30 Οκτωβρίου 1998. Στην παραγωγή ήταν ο εβραϊκής καταγωγής Lawrence Truman. 

Πρωταγωνιστούν:

Derek Vinyard (ο μεγάλος αδελφός) - Edward Norton
Danny Vinyard (ο μικρός αδελφός) - Edward Furlong
Bob Sweeney (ο μαύρος διευθυντής του σχολείου) - Avery Brooks
Murray (ο Εβραίος καθηγητής ιστορίας) - Elliott Gould
Alexander Cameron (ο ηγέτης των νεοναζί) - Stacy Keach

Lamont (ο μαύρος φυλακισμένος) - Gary Torey

Η ταινία δέχτηκε τους επαίνους των κριτικών κινηματογράφου και γενικά θεωρείται "μνημείο αντιρατσισμού". Ο εβραϊκής καταγωγής κριτικός κινηματογράφου Gene Siskel των ‘Chicago Tribune’, ενθουσιασμένος με την ταινία, την περιέγραψε ως «ένα σοκαριστικό ισχυρό έργο κατά του ρατσισμού» το οποίο «καταφέρνει επίσης, να δείξει ότι το μίσος διδάσκεται από την μια γενιά στην άλλη». Και πράγματι, η ταινία εστιάζει στα «κακά λόγια» που ακούει ο πρωταγωνιστής σε νεαρή ηλικία από τον μπαμπά του, καθώς και στις «κακές επιρροές» που θα τον μετατρέψουν από ένα καλό παιδί και καλό μαθητή σε ένα «ρατσιστικό τέρας» (Η μάνα του κάποια στιγμή θα του πει ότι ντρέπεται που τον γέννησε). Το κοινό πρέπει να συνδυάσει συνεπώς την ακίνδυνη φαινομενικά ρητορική, στην οποία ενδέχεται να βρει κάποια δόση λογικής και αλήθειας, με την σκληρή ρατσιστική βία. Και πρέπει να γίνει ο συνδυασμός αυτός γρήγορα και άμεσα, πριν προλάβει κάποιος θεατής - ειδικά νεαρός - να νιώσει, μια μικρή συμπάθεια για τον πρωταγωνιστή, ο οποίος είναι αλήθεια, ότι αποπνέει μια αίσθηση ηρωισμού. «Το πρόβλημα είναι πως αυτή η αρρενωπότητα του Derek είναι σχεδόν άπιαστη. Ο Norton την κάνει να φαίνεται πάρα πολύ απλή με τον τρόπο που παίζει… Είναι ένας αγριεμένος, ημίγυμνος, αξύριστος πιτσιρικάς με τατουάζ, διεκδικητικός, αρρενωπός και ιδεολόγος», γράφει το αριστερό Vice.

Η αλήθεια είναι ότι αν και από την αρχή της ταινίας, η προσπάθεια προπαγάνδας βγάζει μάτια, υπάρχουν κάποια ελάχιστα σημεία, που σαν να ξέφυγαν λίγο από τα αυστηρά αντιρατσιστικά – αντιΛευκά στάνταρ (η ομιλία του Derek στο οικογενειακό τραπέζι, οι συμβουλές του μπαμπά του, ο αγώνας μπάσκετ Μαύρων - Λευκών κλπ). Πρόκειται για «λάθη»; Ίσως να έπαιξε και κάποιο ρόλο η εξαιρετική ερμηνεία του πρωταγωνιστή. 

Εν γένει η ταινία, βασιζόμενη σε εικόνες σκληρής βίας, γελοίους δεύτερους χαρακτήρες που αποτελούν τον κύκλο του πρωταγωνιστή, δραματικά «αντιρατσιστικά» κλισέ και ποταμούς ηθικολογίας, θεωρείται υπόδειγμα αντιρατσιστικής προπαγάνδας σε σημείο που κάποιοι εγχώριοι αριστεροί στο διαδίκτυο, εισηγούνται να προβάλλεται στα σχολεία (αν δεν γίνεται ήδη). 

Ας μην ξεχνάμε ότι ο ποδοσφαιριστής Γιώργος Κατίδης, που πριν δυο χρόνια παίζοντας με τα χρώματα της ΑΕΚ, προέβη σε «ναζιστικό χαιρετισμό» και έκτοτε τον έφαγε το μαύρο σκοτάδι, επαινέθηκε στη συνέχεια από τους ίδιους τους «δημοκρατικούς» ιεροεξεταστές, επειδή τώρα «σκέφτεται πιο ώριμα», καθώς είδε στην τιβί την συγκεκριμένη ταινία και έσπευσε να γράψει στο twitter: "Αmerican history. Μια από τις ταινίες που μου έμαθαν πολλά και που θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε πόσο κακό πράγμα είναι η αμάθεια!"

Η ιστορία λαμβάνει χώρα στην παραθαλάσσια συνοικία Βένις (Venice) του Λος Άντζελες, στην Καλιφόρνια. Όταν η οικογένεια Vinyard μετακόμισε εκεί αρχικά, ήταν κατά κύριο λόγο μία πόλη Λευκών. Καθώς περνούσε ο καιρός, όπως και η υπόλοιπη Αμερική, χάρη στην πολιτική των ‘ανοιχτών συνόρων’, γινόταν όλο και πιο μη Λευκή. Τώρα έχουμε αύξηση της εγκληματικότητας και φυλετικές εντάσεις να ξεσπούν σε κάθε περιοχή. Τα σχολεία έχουν γίνει άκρως επικίνδυνα. Τα λευκά παιδιά δέχονται επιθέσεις στις σχολικές αίθουσες από μαύρα παιδιά και η βία παραμονεύει σε κάθε γωνία. Αλλά η ταινία δεν θα ασχοληθεί με αυτά. Την ενδιαφέρει ο «ρατσισμός». Και για το Χόλυγουντ, όπως για την mainstream άποψη, ρατσιστής δεν μπορεί να είναι κανένας άλλος παρά μόνο ο Λευκός. (Θυμηθείτε παρακαλώ, πότε βγήκε ταινία στους κινηματογράφους με ρατσιστές που δεν είναι Λευκοί, ταινία με βίαιες ομάδες αριστερών ή με συμμορίες μαύρων ή ισπανόφωνων που έχουν κάνει κόλαση τις αμερικάνικες multi culti γειτονιές).

Ταινίες που έχουν ως θέμα τον «ρατσισμό» απεικονίζουν πάντα τα μέλη Λευκών ρατσιστικών ομάδων (ή White Supremacists) ως τρομερά βίαια άτομα χωρίς περιεχόμενο, που απλώς μισούν και/ή είναι γεμάτα ψυχολογικά προβλήματα (π.χ. το “Romper Stomper” του 1992, με τον Ράσελ Κρόου και το “The Believer” του 2001, με τον Ράιαν Γκόσλινγκ που υποδύεται έναν Εβραίο νεοναζί! βλ. κι εδώ) και στην καλύτερη περίπτωση είναι κάποιοι πλανεμένοι παραστρατημένοι νεαροί, που κάποια στιγμή «συνέρχονται» και επανέρχονται στον ίσιο δρόμο, όπου πρόθυμα πλέον, συνεργάζονται με τους «αντιρατσιστές» και τους προωθητές της πολυπολιτισμικότητας! Μια τέτοια ταινία της ίδιας εποχής με το American History X, είναι η (άγνωστη στην Ελλάδα) “White Lies” (ο τίτλος τα λέει όλα!) που προβλήθηκε στην καναδική τηλεόραση το 1999.

Το “White Lies” και το “American History X” έχουν κάποια κοινά σημεία:

• η πλοκή της ταινίας, οι χαρακτήρες, οι διάλογοι, όλα εξυπηρετούν την «προοδευτική», «αντιρατσιστική» αφήγηση. Μπροστά σε αυτήν την αφήγηση, η πραγματικότητα ή έστω η αντικειμενικότητα μπορούν άνετα να θυσιαστούν.
• οι Λευκοί απεικονίζονται ως αφελείς και εύκολα χειραγωγούμενοι από την "παραπληροφόρηση" και παρασυρόμενοι από χαρισματικούς "φανατικούς".
• ο πρωταγωνιστής της ταινίας, μέσω της εξαπάτησης, μετατρέπεται ταχύτατα από αφελή και αθώο σε εξέχοντα νεοναζί / σκίνχεντ ακτιβιστή.
• η αποκήρυξη του ρατσισμού και η εξιλέωση του νεοναζί / σκίνχεντ είναι απαραίτητη.
• οι υπερβολικές σκηνές βίαιων λευκών που κτυπάνε, σκοτώνουν και κακοποιούν μειονότητες πρέπει να «σοκάρουν» το κοινό.
• τίθενται ερωτήματα που δεν απαντιούνται, διότι ουδείς ενδιαφέρεται να τα απαντήσει. Προέχει η καταδίκη του ρατσισμού».

Χόλυγουντ και «Λευκός ρατσισμός»: très banal 

Ο ρατσισμός των Λευκών είναι ένα από τα αγαπημένα θέματα του Χόλυγουντ. Στις στερεοτυπικές ταινίες του, επαναλαμβάνεται μονότονα η εικόνα μιας κοινωνίας που "κυριαρχείται" από μια κάστα μοχθηρών Λευκών που αδικούν τις δύσμοιρες τις μειονότητες. Αυτά τα "θύματα" των μειονοτήτων παρουσιάζονται πάντοτε ανεκτικά, ανοιχτά, συμπαθητικά, ευγενικά, καλλιεργημένα, σοφά, ενάρετα, με κατανόηση και ηρεμία. Σε αντίθεση, οι Λευκοί παρουσιάζονται βίαιοι, αναίσθητοι, καταπιεστικοί, κακοί, απεχθείς, άπληστοι, στενόμυαλοι και καταστροφικοί που αρέσκονται να πληγώνουν τα αισθήματα αυτών των αγγελικών μειονοτήτων. Συχνά, ένας τέτοιος καλοπροαίρετος εκπρόσωπος μειονότητας έχει τεράστια υπομονή και πεποίθηση ότι θα προσπαθήσει να ξορκίσει τον δηλητηριώδη ρατσισμό των Λευκών (θυμηθείτε το γεμάτο ηθικολογία «Μαντέψτε ποιος θα έρθει το βράδυ» του 1967 με πρωταγωνιστή τον Σίντνεϊ Πουατιέ). Εκείνοι που κάνουν τέτοιες ταινίες επιδιώκουν να αποδείξουν ότι ναι μεν οι Λευκοί στην επιφάνεια μπορεί να φαίνονται πολιτισμένοι, υπάρχει όμως μια λανθάνουσα φυλετική βαρβαρότητα που μπορεί να προκληθεί, μέσω της χειραγώγησης. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στο “American History X”, όσο και στο “White Lies”, όπου οι βασικοί χαρακτήρες είναι νέοι, έξυπνοι και γεμάτοι με δυνατότητες, όμως παρόλα αυτά μπλέκουν σε ομάδες νεοναζί / σκίνχεντ.

Στο “American History X”, όλοι όσοι περιβάλλουν τον πρωταγωνιστή και ανήκουν στον χώρο των νεοναζί είναι αποκρουστικά, ανεγκέφαλα και μοχθηρά άτομα. Η κοπέλα του Ντέρεκ έχει ένα μονίμως χαζό - κακό βλέμμα και φαίνεται κενή εγκεφάλου. Ο αρχηγός της ομάδας είναι ένα λαμόγιο που πίσω από τις ιδεολογίες εκμεταλλεύεται τους νέους και κοιτάει πως θα σώσει το τομάρι του, αφού έχει "δώσει" κάποια μέλη στην αστυνομία για να γλυτώσει ο ίδιος. Οι υπόλοιποι σκίνχεντ είναι γελοία αμερικανάκια που χοροπηδάνε, ουρλιάζουν, πίνουν, μέχρι και καπνίζουν "χόρτο"! Υπάρχει και ο Seth, ένας ηλίθιος χοντρός σκίνχεντ που χρησιμοποιείται ως αποτελεσματική συσκευή προπαγάνδας. Ακόμη και ο Derek δεν έχει κανένα σεβασμό για αυτόν. Η "προοδευτική" αδελφή του Derek τον γελοιοποιεί ανοιχτά, γιατί είναι χοντρός και ηλίθιος, κάτι που θα μπορούσε να θεωρηθεί «μίσος» σύμφωνα με τα μυαλά των αριστερών, αλλά εδώ αυτό δεν ισχύει, διότι το «μίσος» απευθύνεται σε ασφαλή στόχο. Η υποκρισία άλλωστε, είναι το κύριο χαρακτηριστικό των αριστερών. Μπορούν άνετα να πουν ένα υπέρβαρο άτομο ‘χοντρό γουρούνι’, αν είναι «ρατσιστής». Σύμφωνα με τους αριστερούς, ακόμα και η βία είναι απολύτως αποδεκτή εάν χρησιμοποιείται ενάντια στους «εχθρούς».

Η ταινία αποφεύγει επίσης, να βάλει τους μαύρους χαρακτήρες να απευθύνονται με ρατσιστικές φράσεις κατά των λευκών. Φυσικά, για τους λευκούς ισχύει το αντίθετο. Προσπαθεί επίσης να εξομοιώσει τις δύο δολοφονίες των μελών της οικογένειας Vinyard – τον άοπλο πυροσβέστη πατέρα που έκανε τη δουλειά του, και τον άοπλο μικρότερο γιο στο σχολείο - με τη δολοφονία των δύο μαύρων κακοποιών, κατά τη διαδικασία της διάπραξης ένοπλης ληστείας.

Η ληστεία και το δοκίμιο για τον Χίτλερ

Στην αρχή της ταινίας γνωρίζουμε τον Derek Vinyard και τον αδελφό του Danny, κατά τη διάρκεια μιας απόπειρας ένοπλης ληστείας στο σπίτι τους. (Έξω από το σπίτι τους κυματίζει η αμερικάνικη σημαία – δείγμα «ρατσισμού»;) Οι κλέφτες, τα μέλη της μαύρης εγκληματικής συμμορίας Crips, προσπαθούν να κλέψουν το φορτηγάκι του Derek. Ο Danny ξυπνά τον αδελφό του, ο οποίος είναι στη μέση μιας άγριας ερωτικής συνεύρεσης με την κοπέλα του στο διπλανό δωμάτιο. Ο φακός μας δείχνει κάθε είδους ναζιστικό σύμβολο αποτυπωμένο στα γυμνά κορμιά του ζευγαριού. (Εν τω μεταξύ και οι δυό τους φοράνε τις… αρβύλες τους!) Ο Derek σηκώνεται από το κρεβάτι και αφήνει να φανεί το γεροδεμένο σώμα του, στο πάνω αριστερό μέρος του οποίου δεσπόζει μια μεγάλη σβάστικα, η οποία περισσότερο μοιάζει να είναι βαμμένη, παρά ένα κανονικό τατουάζ. Βγάζει ένα όπλο και πηγαίνει έξω προλαβαίνοντας να αιφνιδιάσει και να πυροβολήσει πρώτος τον έναν από τους κακοποιούς ο οποίος είχε ήδη στρέψει το όπλο εναντίον του. Στην συνέχεια, πυροβολεί και τα άλλα δύο άτομα της συμμορίας. Ο ένας μπαίνει στο αυτοκίνητό του και καταφέρνει να ξεφύγει, ο άλλος πέφτει κάτω βαριά χτυπημένος. Παρά την αντιπαθητική τεράστια σβάστικα, η σκηνή δεν δημιουργεί αρνητικά αντανακλαστικά στον μέσο Αμερικάνο θεατή. Είναι βλέπετε, εντελώς ‘αμερικάνικο’ το να υπερασπιστεί κάποιος τον εαυτό του και την περιουσία του με όπλο. Φυσικά, ο σκηνοθέτης ήξερε ότι αυτό δεν θα ήταν καλή προπαγάνδα, αν το άφηνε έτσι. Έτσι, ο κακοποιός δεν πεθαίνει αμέσως και ο Derek με μάτια γεμάτα τρέλα και μίσος τον σέρνει, και σαδιστικά τον βάζει με ανοιχτό στόμα στο πεζοδρόμιο και στη συνέχεια τον πατάει στο πίσω μέρος του κεφαλιού του με την αρβύλα του, συνθλίβοντάς του το κρανίο. Τώρα, το κοινό μπορεί να έχει σωστή αντίδραση. Τώρα, ο δράστης είναι το θύμα και επιπλέον ο Derek, εξ αρχής της ταινίας, φαίνεται να είναι ένας τρελός φανατικός που δεν αξίζει καμία συμπάθεια...

Στη συνέχεια μεταφερόμαστε σε μια συνάντηση μεταξύ του Murray, ενός από τους δασκάλους του Danny, ο οποίος είναι Εβραίος (τον υποδύεται ο ηθοποιός Elliott Gould που υπήρξε σύζυγος της Barbra Streisand) και του Bob Sweeney, του μαύρου διευθυντή του σχολείου. Οι δύο τους συζητούν για μια εργασία που έγραψε ο Ντάνι όπου αναφέρεται στο «Ο Αγών μου» του Αδόλφου Χίτλερ, τον οποίο περιγράφει ως έναν «μεγάλο ηγέτη για τα πολιτικά δικαιώματα»... Ο μαύρος διευθυντής ακούγεται πιο πολύ σαν ιεροκήρυκας και λέει στον Εβραίο καθηγητή που έχει πάθει σοκ με την εξύμνηση του Χίτλερ: «Εγώ δεν θα εγκαταλείψω αυτό το παιδί ακόμα!».

Μετά το πέρας της συνάντησης ο Ντάνι καλείται στο γραφείο του διευθυντή. Τότε μαθαίνουμε ότι ο αδελφός του, ο Derek έχει μπει στη φυλακή επειδή σκότωσε τους δύο ληστές. Ο Sweeney, που είναι και καθηγητής ιστορίας του Ντάνι, πετάει στα σκουπίδια την εργασία για τον Χίτλερ και τον καλεί να γράψει μια νέα με θέμα τον αδελφό του Derek, ονομάζοντας το μάθημα ‘American History X’. Πρέπει να τελειώσει αυτό το δοκίμιο μέχρι το επόμενο πρωί αλλιώς θα αποβληθεί από το σχολείο.

Κάποια στιγμή, ο Ντάνι γίνεται μάρτυρας μιας σκηνής bulling στις τουαλέτες του σχολείου, από μια ομάδα μαύρων μαθητών εις βάρος ενός τρομοκρατημένου λευκού μαθητή. Αν και οι μαύροι νταήδες είναι τρεις και πιο σωματώδεις, ο Ντέρεκ δεν διστάζει να βγει μπροστά και χωρίς ίχνος βίας – εκτός αν είναι βία ο καπνός του τσιγάρου στα μούτρα των νταήδων! - να σώσει το λευκό παιδί από τα χειρότερα. Ο Ντέρεκ εδώ αντιδρά με θάρρος. Ο ένας εκ των τριών μαύρων δεν θα του συγχωρήσει ποτέ αυτή την πράξη.

Στο μεταξύ η αποφυλάκιση του Derek βάζει σε ανησυχίες την τοπική αστυνομία. Για το λόγο αυτό, ο κ. Sweeney καλείται στο αστυνομικό τμήμα, όπου ένας αριθμός αξιωματικών μιλάνε για την συμμορία των σκίνχεντ και βλέπουν μια τηλεοπτική συνέντευξη που είχε δώσει ο Derek μικρότερος, μετά την δολοφονία του πατέρα του, που ως πυροσβέστης, πήγε σε μια γειτονιά μαύρων να σβήσει μια φωτιά και δέχτηκε πυροβολισμούς με αποτέλεσμα να πέσει νεκρός! Ο Ντέρεκ, κλαίει και ισχυρίζεται ότι η δολοφονία είχε ρατσιστικά κίνητρα, καθώς διαπράχθηκε από δύο μαύρους ναρκομανείς που κατοικούσαν στο σπίτι. Ο Derek μπροστά στον φακό τα βάζει με την εγκληματικότητα των μειονοτήτων, τα επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας, την προπαγάνδα ότι για την εγκληματικότητα των μη Λευκών «φταίει η φτώχεια» κ.λπ.. Ο δημοσιογράφος δεν δείχνει καθόλου κατανόηση για το ξέσπασμα ενός παιδιού που μόλις έχασε τον πατέρα του, ενώ σε όλους δίνεται η εντύπωση ότι χτίζεται ένας "φανατικός".

Στην πραγματική ζωή, όταν ο δολοφόνος είναι Λευκός και το θύμα είναι μη-Λευκό, υπάρχει συνήθως η επιμονή, ότι η δολοφονία είχε «ρατσιστικά κίνητρα». Όταν θύμα και θύτης αντιστρέφονται (μαύρος σε λευκό), γίνονται προσπάθειες για την ελαχιστοποίηση, αν όχι άρνηση της φυλετικής διάστασης (φταίει η «φτώχεια» ή οι «αδικίες» ή τα «όπλα» κλπ). Ακόμα και όταν δολοφονίες και ξυλοδαρμοί Λευκών από Μαύρους ξεκάθαρα παρακινούνται από ρατσιστικό μίσος, οι Λευκοί αποφεύγουν να το επισημάνουν και το αντικρούουν μήπως και θεωρηθούν «ρατσιστές». Μια ταινία που θα έδειχνε ένα νεαρό μαύρο άνδρα να κλαίει για τη δολοφονία του πατέρα του από δύο Λευκούς θα είχε σίγουρα αποσπάσει τη συμπάθεια του κοινού. Ακόμα και αν υπήρχε έχθρα του μαύρου δολοφόνου προς τους Λευκούς, αυτή η έχθρα θα είχε κριθεί «δικαιολογημένη», δεδομένων των περιστάσεων. Ο Ντέρεκ, ωστόσο, παρουσιάζεται ως φανατικός, γιατί επικαλείται τον παράγοντα φυλή, κάτι που μόνο οι "καταπιεσμένες" μειονότητες επιτρέπεται να κάνουν στην πολιτικά ορθή κοινωνία μας. Έτσι, αντί να νιώσει το κοινό θλίψη για την απώλεια του πατέρα του Derek, καταφέρνει να αισθανθεί θυμό για αυτόν.

Μετά την αποφυλάκιση του Derek βλέπουμε τον Danny να πηγαίνει με τα πόδια στο σπίτι από το σχολείο και να αναπολεί τις παλιές καλές ημέρες της γειτονιάς που μεγάλωσε, η οποία έχει δραματικά αλλάξει, καθώς τώρα έχει γίνει πολυφυλετική και οι συμμορίες (μη Λευκών) αποτελούν "πληγή". (Την ίδια ώρα η κάμερα δείχνει κάποιους μαύρους απλώς να παίζουν μπάσκετ). Την ίδια ημέρα, ο Derek μιλάει στο τηλέφωνο με τον κύριο Sweeney ο οποίος του εκφράζει την ανησυχία του για το δοκίμιο για τον Χίτλερ που έγραψε ο Ντάνι. Ο Derek συμμερίζεται τις ανησυχίες του και αρχίζει να κάνει κήρυγμα στον Ντάνι, δείχνοντας ότι ο ίδιος (Derek) έχει αλλάξει τις απόψεις του (Η αλλαγή του Derek στην φυλακή είναι εκτός πραγματικότητας, δεδομένου ότι είναι πιο πιθανό η εμπειρία της φυλακής να κάνει έναν Λευκό περισσότερο και όχι λιγότερο, ρατσιστή). Καθώς ο Ντάνι είναι στον υπολογιστή του και αρχίζει να γράφει το δοκίμιο που του ανατεθεί από τον κύριο Sweeney, αρχίζουμε να βλέπουμε το υπόλοιπο κομμάτι της ιστορίας που απεικονίζεται στην ταινία. Οι σκηνές του παρελθόντος είναι μαυρόασπρες.

Η επίθεση στο κορεάτικο μαγαζί

Η πρώτη στάση στην αναδρομική προσπάθεια του Ντάνι είναι μια βίαιη σκηνή που έχει σχεδιαστεί για να σοκάρει το κοινό. (Σημείωση: Στο ‘White Lies’ η κύρια σκηνή "σοκ" είναι ο βομβαρδισμός μιας συναγωγής). Ο Derek φαίνεται να κάθεται σε ένα αυτοκίνητο με τον ενήλικα νεοναζί ηγέτη που ονομάζεται Cameron Alexander (ο ηθοποιός Stacy Keach – για όσους τον θυμούνται, είναι ο ‘Βαραββάς’ στο «Ιησούς από τη Ναζαρέτ») ο οποίος αναθέτει στον Derek - καθώς φαίνεται πιο έξυπνος από όλους και άτομο με ηγετικά χαρακτηριστικά - να οδηγήσει τα "απογοητευμένα παιδιά" (ομάδα σκίνχεντ), που έχουν τεθεί στο περιθώριο από τους μαύρους και τους ισπανόφωνους. Ο Derek κάνει μια παθιασμένη ομιλία, εκφράζοντας την αίσθηση της στέρησης που αισθάνονται πολλοί Λευκοί στην Αμερική, καθώς το άνοιγμα των συνόρων (αλλά και η υπογεννητικότητα) έχει καταστήσει τους Λευκούς μειοψηφία, ενώ οι Λευκοί χάνουν τις δουλειές τους που τις παίρνουν λαθρομετανάστες, κάτι που οδηγεί σε συνεχές χαμήλωμα των μισθών. Μιλάει λοιπόν, για την «παρακμή της Αμερικής», τα ανοικτά σύνορα, τα «παράσιτα» και το πώς αξιοπρεπείς Αμερικανοί χάνουν την ελευθερία και τη μοίρα τους, και ότι ένα μάτσο αλλοδαποί έχουν έρθει και εκμεταλλεύονται τη χώρα τους.

Ο Derek αναφέρεται στο μπακάλικο που βρίσκεται απέναντι από το δρόμο το οποίο για χρόνια ανήκε στον (προφανώς Λευκό) "Archie Miller" όπου και κάποιοι από την παρέα των σκίνχεντς δούλευαν εκεί, ενώ τώρα το κατάστημα έχει περάσει σε Κορεάτες που απέλυσαν τους εργαζομένους και στη θέση τους προσέλαβαν 40 λαθρομετανάστες. Λέει ο Derek: «Δεν βλέπω κανέναν να κάνει τίποτα για αυτό και μου την δίνει αυτό. Αυτή δεν είναι γειτονιά μας. Είναι ένα πεδίο μάχης. Είμαστε σε ένα πεδίο μάχης απόψε. Πάρτε μια απόφαση. Θα σταθείτε στο περιθώριο και θα κάθεστε ήσυχοι, ενώ η χώρα μας βιάζεται; Θα κάνουμε κάτι γι’ αυτό;»

Η βίαιη επίθεση που ακολουθεί στο κατάστημα εκτός του ότι δεν "κολλάει" με το προφίλ του έξυπνου και «χαρισματικού» Ντέρεκ (τι φταίνε οι Κορεάτες και οι λαθρομετανάστες εργαζόμενοι για την ανυπαρξία του κράτους και την προδοσία των πολιτικών;) αμαυρώνει την ομιλία του. Οι σκίνχεντς βάζουν νάιλον και μάσκες του σκι στα πρόσωπά τους και τρομοκρατούν και χτυπούν τους εργαζόμενους, που όλοι φαίνονται να είναι ισπανόφωνοι. Σε μία από τις ταμίες περιχύνουν διάφορα υγρά από βάζα και την χλευάζουν.. Ο σκοπός της θλιβερής σκηνής είναι προφανής : Όποιος έχει τις ίδιες εύλογες ανησυχίες και κάνει τέτοιες σκέψεις, θα βρεθεί να καταφεύγει σε τυφλές πράξεις βίας. (Σημείωση: Στο ‘White Lies’, η πρωταγωνίστρια κάνει στην αρχή της ταινίας παρόμοιες «επικίνδυνες» σκέψεις μέσα στο λεωφορείο και στο τέλος γίνεται κι αυτή βίαιη). Είναι επίσης σημαντικό το γεγονός ότι στην πραγματική ζωή στις ΗΠΑ, οι Κορεάτες ιδιοκτήτες μπακάλικων δεν έχουν πρόβλημα με τους σκίνχεντ, αλλά με τους Αφροαμερικανούς, οι οποίοι δυσανασχετούν με τους Ασιάτες «που ήρθαν στις γειτονιές τους». Το Χόλυγουντ βέβαια, στρεβλώνει σκόπιμα την αλήθεια για να μην ξεφύγει η ταμπέλα του «κακού ρατσιστή» από τους Λευκούς και τυχόν πάει σε άλλους. Ω, το Χόλυγουντ σίγουρα θέλει οι Αμερικάνοι να ξεχάσουν ότι οι Κορεάτες είχαν αρπάξει τα όπλα για να προστατεύσουν τον εαυτό τους όχι από τους Λευκούς, αλλά από τους μαύρους  ταραξίες στο Λος Άντζελες.

Το οικογενειακό δείπνο που δεν πήγε καλά

Το επόμενο συγκλονιστικό σκηνικό που φέρνει στο μυαλό του ο Ντάνι είναι ένα δείπνο στο σπίτι, με το δάσκαλό του Murray (Εβραίος) που φαίνεται να έχει ξεκινήσει κάποιο δεσμό με την χήρα μάνα του. Η συζήτηση στρέφεται στις ταραχές στο LA (1991), τον Rodney King (τον υπό την επήρεια αλκοόλ μαύρο ταξιτζή που έφαγε ξύλο από τους αστυνομικούς) και την μόνιμη θυματοποίηση των μειονοτήτων. Η κουβέντα ανάβει, ο Ντέρεκ είναι χειμαρρώδης στον λόγο του και ο "προοδευτικός" δάσκαλος το μόνο που κάνει είναι να γουρλώνει συνεχώς τα μάτια του με αυτά που ακούει και να ψελλίζει κάποια κλισέ. Στο πλευρό του είναι η «προοδευτική» αδελφή του Ντέρεκ, αλλά και η μητέρα του που νιώθει άβολα με την συζήτηση. Και ενώ ο Derek φαίνεται να έχει αποστομώσει τους πάντες, καθώς παρουσιάζει γεγονότα και στατιστικές, ξαφνικά όλα πάνε στράφι, καθώς χάνει την ψυχραιμία του, φέρεται βίαια στην αδελφή του που θέλει να αποχωρήσει και στο τέλος  τραβάει το πουκάμισό του δείχνοντας την σβάστικα στον Murray, εν μέσω αντισημιτικών προσβολών. Derek: «Νομίζεις ότι θα κάτσω εδώ και να χαμογελάω, ενώ κάποιος γ... kike (Εβραίος) προσπαθεί να γ.. την μητέρα μου; Ποτέ δεν πρόκειται να συμβεί Murray. Θα σου κόψω την γ… Σάυλοκ μύτη σου και θα στην κολλήσω στον κ…. Έρχεσαι εδώ και δηλητηριάζεις τον δείπνο της οικογένειάς μου με τις “jewish, nigger-loving, hippie” μ…ες σου.... Το βλέπεις αυτό (δείχνει την σβάστικα στο στήθος του); Αυτό σημαίνει ότι δεν είσαι ευπρόσδεκτος!!»

Έτσι, τα στερεότυπα είναι δυνατά εδώ. Από την μια ένας υστερικός, βίαιος εκτός ελέγχου σκίνχεντ και από την άλλη ένας πληγωμένος - κυνηγημένος Εβραίος. Επίσης σημαντικό είναι ότι τα όποια λογικά επιχειρήματα του Ντέρεκ πάνε στον βρόντο καθώς η ομιλία του πλέον δαιμονοποιείται, αφού αυτή, όσες αλήθειες και αν περιέχει, οδηγεί σε «τυφλό μίσος». Θυμηθείτε ότι όλοι οι σύγχρονοι νόμοι περί «ρητορικής μίσους» εκεί εστιάζουν. Στο να ποινικοποιηθεί ο λόγος «μίσους» (βλέπε: κριτική στην μαζική μετανάστευση και στην πολυπολιτισμικότητα) γιατί μπορεί ο λόγος να προκαλέσει βία. Ο σκοπός της προπαγάνδας στην ταινία είναι να καταστρέψει μια άποψη, όχι με το λόγο, αλλά με το συναίσθημα.

Η σκηνή που σόκαρε το κοινό!

Επιστρέφουμε στους πυροβολισμούς στην έναρξη της ταινίας, όπου μαθαίνουμε με ποιο τρόπο ο Ντέρεκ σκότωσε τους δύο ληστές. Ένας από αυτούς - που είναι ήδη πληγωμένος- διατάχθηκε από τον Derek να ανοίξει το στόμα του και να το βάλει στο πάνω στο πεζοδρόμιο και καθώς σε αργή κίνηση ο Ντέρεκ χτυπάει με βία το πίσω μέρος του κεφαλιού του, ακούμε τα δόντια του να συντρίβονται πάνω στο τσιμέντο.. Αυτή η πράξη ήταν τόσο βίαιη που ακόμη και ο Danny ήταν τρομοκρατημένος. Εδώ φυσικά αξίζει να σημειωθεί ότι το κοινό χειραγωγείται να αισθανθεί λύπη για τους Crips, οι οποίοι στην πραγματική ζωή διαπράττουν το ένα έγκλημα μετά το άλλο και είναι διαβόητοι για δολοφονίες Λευκών. Μόνο το Χόλυγουντ θα μπορούσε να απεικονίσει τα μέλη μιας τέτοιας βίαιης συμμορίας ως "θύματα" βαρβαρότητας.

Το Skinhead Party

Δεν θα μπορούσε να λείψει βέβαια ένα πάρτι σκίνχεντς. Ο Ντέρεκ που δεν είναι πλέον μέλος του κινήματος, πάει στο πάρτι για να βρει τον παραστρατημένο αδελφό του και να τον σώσει. Οι παρευρισκόμενοι σκίνχεντ δεν το γνωρίζουν αυτό. Για αυτούς ο Derek είναι ένα είδωλο για αυτό που έκανε με τους μαύρους κλέφτες. Ενώ εκείνος ψάχνει τον Ντάνι καταλήγει να έχει ένα θερμό επεισόδιο με τον ηγέτη της ομάδας Cameron, ο οποίος αρχικά του προτείνει να ηγηθεί όλων των ομάδων που πλέον με την βοήθεια του διαδικτύου έχουν αυξηθεί και έχουν ενωθεί. Ο Derek κατηγορεί τον Κάμερον ότι έχασε τρία χρόνια της ζωής του για να διαδίδει τον «κάλπικο σκοπό του». (Παρόμοια, και η Catherine Chapman στο ‘White Lies’ είχε "εξαπατηθεί" από το ηγέτη του κινήματος). Ο Derek χτυπά και ξαπλώνει κάτω το «φίδι» Cameron και καθώς φεύγει, οι υπόλοιποι σκίνχεντς, συνειδητοποιώντας τι έχει κάνει, τον περικυκλώνουν. Ο χοντρός φίλος του τον σημαδεύει με το όπλο, ενώ η πρώην κοπέλα του ουρλιάζει «σκότωσέ τον»! Παρόλα αυτά ο Ντέρεκ καταφέρνει να ξεφύγει. 

Αργότερα ο Danny τον βρίσκει και εκείνος του εξηγεί τι τον ανάγκασε να εγκαταλείψει τις «ρατσιστικές» απόψεις. Αναφέρει πως η "αποκατάστασή" του ξεκίνησε στη φυλακή.

Η φυλακή που «αλλάζει» τους κακούς Λευκούς

Ο Derek περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο ο ίδιος συμμάχησε με κάποιους νεοναζί κρατούμενους, αλλά μετά ένιωσε προδομένος, καθώς παρατήρησε ότι μεταξύ ενός λευκού νεοναζί και κάποιου ισπανόφωνου υπήρχαν συναλλαγές για ναρκωτικά. Ο νεοναζί τα αγόραζε από τον ισπανόφωνο και στη συνέχεια τα πουλούσε σε λευκούς κρατούμενους. (Και στο ‘White Lies’ η Catherine Chapman επισκέπτεται στην φυλακή έναν λευκό ακτιβιστή που της λέει ότι είναι "απογοητευμένος" με το κίνημα).

Ένα άλλο σημαντικό γεγονός στην "αποκατάσταση" του Derek ήταν η σύνδεσή του με έναν συμπαθητικό μαύρο κρατούμενο που ονομάζεται Lamont, με τον οποίο δουλεύει στα πλυντήρια. Ο Lamont είναι φιλικός, καλοσυνάτος και διαθέτει αίσθηση του χιούμορ. Αρχικά ο Derek είναι παγερός απέναντί του, αλλά τελικά ο πάγος σπάει. Ο Derek συγκλονίζεται όταν μαθαίνει ότι ο καλοσυνάτος Lamont είναι στη φυλακή για έξι χρόνια επειδή έκλεψε μια τηλεόραση, η οποία κατά την σύλληψή του, έπεσε στο πόδι του (προφανώς λευκού) αστυνομικού που τον συνέλαβε, κάτι που θεωρήθηκε "επίθεση". Την ίδια στιγμή ο Derek που σκότωσε δύο άτομα, εκτίει ποινή τριών χρόνων - τα μισά του Lamont. Το προφανές συμπέρασμα είναι ότι το σύστημα δικαιοσύνης ευνοεί τους Λευκούς και τιμωρεί τους Μαύρους. Έτσι σιγά - σιγά, ο Derek μετασχηματίζεται από έναν σκληροπυρηνικό ρατσιστή σε έναν «φυσιολογικό» άνθρωπο, καθώς αρχίζει να παίζει και μπάσκετ με μαύρους τροφίμους! Αυτό κάνει έξαλλους τους νεοναζί κρατούμενους, επειδή έχει διασχίσει τα φυλετικά σύνορα. Ακολουθεί ο ξυλοδαρμός και ο σοδομισμός του μέσα στο ντους από τους νεοναζί, μια βίαιη σκηνή που θέλει να δείξει ότι δεν υπάρχει καμία φυλετική ενότητα και ότι και στην φυλακή «κακοί» παραμένουν οι Λευκοί. Φαίνεται επίσης, ότι, όπως γράφει το αριστερό Vice, «…η καλύτερη θεραπεία για τον νεοναζισμό και το μίσος στους Μαύρους είναι ένας ομαδικός βιασμός από Λευκούς».

Η σκληρή πραγματικότητα στις πολυφυλετικές φυλακές των ΗΠΑ είναι βέβαια, ριζικά διαφορετική από ό, τι απεικονίζεται στην προπαγανδιστική ταινία. Το παρακάτω είναι ένα απόσπασμα από το “Criminal Violence, Criminal Justice” του Charles Silberman, το οποίο ελήφθη από το βιβλίο του David Duke “My Awakening” (σελ 147):

«Ένας νεαρός δράστης, ιδιαίτερα ένας λευκός δράστης, είναι πιθανό να υποβληθεί σε ομαδικούς βιασμούς την πρώτη νύχτα του στη φυλακή. Σε μια σειρά από μεγάλες πόλεις, οι φύλακες τοποθετούν αυτόματα τους νέους λευκούς υπό προστατευτική επιτήρηση για τη δική τους ασφάλεια. Μερικές φορές η κίνηση αυτή γίνεται πολύ αργά: οι νεαροί συχνά βιάζονται στην κλούβα που τους μεταφέρει στη φυλακή ... O τελικός θρίαμβος είναι να καταστραφεί ο ανδρισμός ενός άλλου άντρα - για να σπάσει η θέλησή του, να μολυνθεί το σώμα του, και να τον κάνουν να αισθανθεί απόλυτα (και συχνά μόνιμα) διαλυμένος ... και όταν ο λύκος (βιαστής) είναι μαύρος και το θύμα είναι λευκό (αυτό συμβαίνει και πιο συχνά) η επίδειξη δύναμης του λύκου είναι απείρως πιο γλυκιά». (Silberman, σελ. 78, 118)

Ποιος θα με σώσει;

Μετά τον ξυλοδαρμό και τον βιασμό, ο Derek ξυπνά στην ιατρική πτέρυγα της φυλακής. Στο κρεβάτι του είναι ο πρώην δάσκαλός του Bob Sweeney, ο κύριος σοφός Μαύρος που είδαμε στην αρχή της ταινίας. Μόνο ένας μαύρος θα μπορούσε να παρηγορήσει την ταραγμένη ψυχή του. Δεν υπάρχει Λευκός πάνω στη γη που να νοιάζεται γι’ αυτόν. Η «αποκατάσταση» του Derek ξεκίνησε με τον μαύρο κρατούμενο Lamont, και ολοκληρώνεται με τον μαύρο διευθυντή Sweeney. Ο κ. Sweeney ανησυχεί ότι ο Ντάνι παίρνει τον ίδιο κακό δρόμο με τον Derek και ακούγεται σαν ιεροκήρυκας, όταν ρωτάει τον Derek: «Με  όλα όσα έχεις κάνει, έκανες τη ζωή σου καλύτερη;» (Κεντρική ιδέα: προέχει το ατομικό καλό και συμφέρον. Πως με αυτά που κάνω η ζωή ΜΟΥ θα γίνει καλύτερη. Όσοι αγωνίστηκαν και έχασαν τη ζωή τους για το κάποιο κοινό καλό, την πατρίδα ή μία ιδέα, μάλλον είναι ηλίθιοι). Ο Ντέρεκ, που συμπεριφέρεται ως ένας αμαρτωλός που ζητά την σωτηρία της ψυχής του από έναν άγιο άνθρωπο, σπάει και κλαίει: "Πρέπει να με βοηθήσεις τώρα. Απλά βοήθησέ με να βγω από εδώ!"

Ο δεσμός μεταξύ Derek και Lamont συνεχίζει να ενισχύεται. Ο Lamont προειδοποιεί τον Derek ότι εφόσον ‘τα έσπασε’ με τους νεοναζί κρατούμενους κινδυνεύει από τους Μαύρους. Αλλά, ως εκ θαύματος, οι Μαύροι δεν αγγίζουν ποτέ τον Derek. Τον κοιτούν άγρια μεν, αλλά τον προσπερνούν! Αυτό είναι ένα ακόμη λαμπρό παράδειγμα ενός Λευκού που σώζεται από την "Μαύρη ανοχή". Ο Derek φεύγοντας από την φυλακή λέει στον Lamont: «Ο λόγος που βγαίνω σώος από εδώ είσαι εσύ. Σου χρωστάω φίλε!»

Έτσι, τι μαθαίνουμε από την εμπειρία του Derek στην φυλακή; Ο Derek «σώζεται» από τον μαύρο κρατούμενο, ο οποίος είναι σαφώς η φωνή της λογικής και από τον μαύρο διευθυντή, που είναι η φωνή της δικαιοσύνης, ο οποίος τον επισκέφθηκε στην ιατρική πτέρυγα. Αυτοί οι μαύροι απεικονίζονται ως ιδιαίτερα συμπονετικοί και είναι αυτοί και μόνο αυτοί που οδηγούν τον λευκό Derek στη «μετάνοια» και στην μετατροπή του σε «φυσιολογικό» άνθρωπο. Χρειάστηκαν δύο Μαύροι για την σωτηρία του Derek από την αυτοκαταστροφική πορεία και την πλάνη του που τον οδήγησαν Λευκοί.

Επιστροφή στο διάλογο μεταξύ Derek και Danny:

Derek: είμαι τυχερός. Αισθάνομαι τυχερός Νταν, επειδή ήταν λάθος (αυτό που έκανα). Θα με κατέτρωγε. Θα με σκότωνε. Ρωτούσα τον εαυτό μου: «Πώς μπλέχτηκα σε αυτή τη μ…..ία;». Ήταν επειδή ήμουν τόσο τσαντισμένος.

Ο τόνος αυτού του αποσπάσματος ακούγεται περισσότερο σαν «ομολογία αναγεννημένου Χριστιανού» σχετικά με την προηγούμενη αμαρτωλή ζωή του πριν βρει τον Ιησού Χριστό, παρά κάποιου που μόλις βγήκε από τη φυλακή. Περνάει επίσης το μήνυμα ότι οι Λευκοί δεν είναι καλό να «τσαντίζονται» γιατί αυτό οδηγεί σε εγκληματίες νεοναζί γεμάτους παράλογο μίσος, για το οποίο υπεύθυνοι είναι άνθρωποι με κλειστά μυαλά (όπως πατεράδες - βλέπε παρακάτω - και νεοναζί ηγέτες που κοιτάνε την πάρτη τους). Το κήρυγμα του Derek οδηγεί στον «επαναπρογραμματισμό» του Ντάνι και στην επόμενη σκηνή, οι δυό τους ενθουσιασμένοι αποκαθηλώνουν τα ναζιστικά σύμβολα στο δωμάτιό τους. Ο Ντάνι, ως εκ τούτου, έχει ξε-προσηλυτιστεί από τον Derek και είναι πάλι ένας «φυσιολογικός» άνθρωπος. Η δε εκκαθάριση του δωματίου από το κακό του παρελθόντος, μοιάζει με εξορκισμό.

Το δείπνο με τον μπαμπά

Μεταφερόμαστε πάλι στο παρελθόν και βλέπουμε την σκηνή με τον πατέρα του Derek στο τραπέζι, όπου φαίνεται ότι είναι η πρώτη εκδήλωση «ρατσισμού» στην όλη ιστορία. Ο διάλογος ξεκινά με τον Derek να μιλάει ενθουσιασμένος για τον κύριο Sweeney, που έχει «δύο διδακτορικά» και αναρωτιέται πως ένας τέτοιος «λαμπρός άνθρωπος» διδάσκει στο σχολείο του. Ο νεαρός Ντέρεκ ενημερώνει με ενθουσιασμό τον πατέρα του ότι ο κ. Sweeney θα τον εξετάσει πάνω σε ένα βιβλίο με «Μαύρο θέμα» και ότι η τάξη μελετά «Μαύρη λογοτεχνία».

Ο πατέρας του Derek σαρκαστικά σχολιάζει: «Είναι αυτό μέρος του Μήνα Μαύρης Ιστορίας;» (ναι, υπάρχει τέτοιος μήνας στις ΗΠΑ). Ο ίδιος θρηνεί ότι αυτό το πράγμα – η "affirmative Blacktion" (παράφραση της affirmative action / θετική δράση) - είναι "παντού". Ο πατέρας προτρέπει τον Derek να «μην καταπίνει ό,τι του διδάσκει ο μαύρος δάσκαλός του. Ο πατέρας λέει: "Θα πρέπει να αναρωτηθείς για αυτά τα πράγματα , θα πρέπει να κοιτάξεις την συνολική εικόνα. Μιλάμε για ένα βιβλίο εδώ, αλλά μιλάμε και για την δουλειά μου". Ο πατέρας του Derek περιγράφει πώς δύο μαύροι πυροσβέστες είχαν προσληφθεί αν και είχαν χαμηλότερη βαθμολογία από άλλους Λευκούς αιτούντες (αυτά είναι τα αποτελέσματα της affirmative action): «Έχει νόημα αυτό; Ναι σίγουρα, όλα είναι ‘ίσα’ τώρα. Αλλά έχω δύο τύπους πίσω από την πλάτη μου που είναι υπεύθυνοι για τη ζωή μου, που δεν είναι τόσο καλοί όσο δύο άλλοι τύποι. Πήραν τη δουλειά μόνο επειδή είναι μαύροι, όχι επειδή ήταν οι καλύτεροι. Αυτό είναι η Αμερική; Όχι, η Αμερική είναι ότι ο καλύτερος παίρνει τη δουλειά».

Και εδώ  η λογική αλληλουχία των λόγων του πατέρα του Ντέρεκ διακόπτεται απότομα όταν ξεστομίζει το "nigger bullshit"... Άρα όλα όσα μας έλεγε τόση ώρα είχαν κίνητρο το «μίσος». Η ταινία προσπαθεί να μεταδώσει το μήνυμα ότι όσο και καλά τεκμηριωμένες και λογικές να ακούγονται αυτές οι απόψεις, πρέπει να απορριφθούν γιατί τελικά υποκινούνται από «ρατσισμό» και «μισαλλοδοξία»..

Τελικά, η σκηνή με τον διάλογο κατά τη διάρκεια του δείπνου είναι ανόητη. Ο πατέρας θα μπορούσε να είναι ένας απλός θείος που ήρθε για επίσκεψη και τον οποίο ο Derek δεν γνώριζε. Αν ο πατέρας είχε βάλει «ρατσιστικές» ιδέες στο κεφάλι του Derek πριν από το δείπνο, γιατί ο Derek να είναι ενθουσιασμένος με τον μαύρο δάσκαλό του; Και το βλέμμα του σοκ στο πρόσωπό του Danny δείχνει επίσης, ότι ο πατέρας του έλεγε κάτι που δεν είχε συνηθίσει να ακούει. Τόσο ο Derek, όσο και ο Danny μεταμορφώθηκαν σε φανατικούς ρατσιστές μέσα σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Στο τραπέζι ο Derek δεν φαίνεται να είναι πολύ νεότερος από ό, τι όταν έκανε την τηλεοπτική συνέντευξη, όπου του ζητήθηκε να σχολιάσει το θάνατο του πατέρα του.

Η σκηνή του δείπνου ενισχύει το στερεότυπο ότι οι Λευκοί "μαθαίνουν τον ρατσισμό", επηρεαζόμενοι από φανατικούς στενόμυαλους που διαιωνίζουν ψέματα και παραπλανητικά στερεότυπα για τις μειονότητες. Ταινίες όπως το ‘American History X’ προσπαθούν να μας κάνουν να πιστέψουμε ότι αυτές οι ανησυχίες είναι απλά ψυχικό δηλητήριο που κληρονομούνται μέσω άτυπων συζητήσεων, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια συζητήσεων μεταξύ "φανατικών" γονέων και αθώων παιδιών στο τραπέζι. Το ‘American History X’, απεικονίζει τους Derek και Danny να γίνονται νεοναζί / skinheads όχι εξ αιτίας αυτών που οι ίδιοι είχαν βιώσει, (αδικίες εις βάρος Λευκών, πολυφυλετισμός, εγκληματικότητα), αλλά εξ αιτίας της επιρροής τους από φανατικούς όπως ήταν ο πατέρας τους και ο νεοναζί ηγέτης, που τους πέρασαν τις "λάθος" πεποιθήσεις.

Η εν ψυχρώ δολοφονία του Danny και το ηθικόν δίδαγμα

Μία περίεργη εξέλιξη στο ‘American History X’ συμβαίνει προς το τέλος, όταν ο Ντάνι πυροβολείται στην τουαλέτα του σχολείου του από τον μαύρο μαθητή με τον οποίο είχε τον τσαμπουκά νωρίς στην αρχή της ταινίας, προφανώς στην ίδια τουαλέτα. (Ο Danny τόλμησε να του ρίξει καπνό στη μούρη και ο μαύρος μαθητής τον εκτελεί, αλλά αυτό προφανώς δεν είναι ρατσισμός... Άλλωστε το βλέμμα του νεαρού μαύρου δράστη δεν είναι το ίδιο σατανικό και τρελό όπως του Ντέρεκ, όταν σκότωνε τους ληστές).

Έτσι, τι έχουμε εδώ; Τόσο ο πατέρας του Derek, όσο και ο αδελφός του πυροβολούνται από Μαύρους, κάτι που μπορεί να είναι μια προειδοποίηση σε όσους ασκούν "εξτρεμισμό" με λόγια ή πράξεις. Ο Danny, αν και είναι νεκρός, καταλήγει τελικά να "μάθει". Ακούγεται η φωνή του στο τέλος να δηλώνει: "Το μίσος είναι βάρος. Η ζωή  είναι πολύ μικρή για να είσαι τσαντισμένος όλη την ώρα. Δεν αξίζει τον κόπο..."

Η φράση αυτή έχει κάτι σαν.. αντιρατσιστικό "απόφθεγμα" του διαδικτύου, συνοδευόμενη από την φωτογραφία με τον ρατσιστικό "δολοφονικό" καπνό του Ντέρεκ στα μούτρα του μαύρου μαθητή, ο οποίος αφού τον έβρισε με ρατσιστικές υβριστικές φράσεις, τον εκτέλεσε εν ψυχρώ. Παρόλα αυτά, στους αδαείς η εικόνα παραπέμπει σε έναν κακό Λευκό ρατσιστή που "προσβάλει" το άμοιρο το μαύρο το παιδί.

Η ταινία τελειώνει με ένα «θεόπνευστο» απόσπασμα: "Δεν είμαστε εχθροί, αλλά φίλοι, και αν και το πάθος μπορεί να έχει δύναμη, δεν πρέπει να σπάσει τους δεσμούς μας. Οι μυστικοί πυρήνες της μνήμης θα αυξηθούν και πάλι και θα είναι από τους καλύτερους αγγέλους της φύσης μας".

Συμπέρασμα

Μερικοί νομίζουν ότι το ‘American History X’ παρόλο που είναι τίγκα στην αντι-Λευκή προπαγάνδα, κατά κάποιο τρόπο είναι και ένα φιλμ ‘φιλικό προς τους Λευκούς’. Μπορεί κάποιος να αναφέρει ως απόδειξη την ομιλία του Derek με τους σκίνχεντ πριν την ενέδρα στο κορεάτικο κατάστημα, τις διαπιστώσεις του πατέρα του κατά τη διάρκεια του δείπνου, και την απεικόνιση των φυλετικών εντάσεων στην περιοχή του Ντάνι. Ακόμα και την σκηνή του μπάσκετ με την καθαρή νίκη των λευκών σκίνχεντς (!) απέναντι στους Μαύρους (που έπαιζαν και βρώμικα). Επίσης το ότι παρουσιάζονται οι δολοφονίες του πατέρα του Derek από ένα ζευγάρι μαύρων τοξικομανών και του αδελφού του Danny από έναν μαύρο μαθητή. Μέχρι και ο κριτικός κινηματογράφου Robert Ebert εξεπλάγην με την δυναμική αυτού που αποκαλεί ρητορική «λευκής υπεροχής» στην ταινία.

Το γεγονός ότι η ταινία δείχνει κάποια πράγματα που συνήθως, ούτε αυτά δείχνονται σε ανάλογες χολυγουντιανές ταινίες, δεν πρέπει να δημιουργεί ενθουσιασμό. Οι σκηνές "σοκ" της ταινίας ακυρώνουν οποιοδήποτε «δίκιο» υπάρχει στην «κακή πλευρά» της - κατά Χόλυγουντ – ιστορίας, δηλ. αυτήν των Λευκών.

Το μήνυμα είναι ότι παρά τα δεινά που έχει επιφέρει η multi culti μετάλλαξη των γειτονιών και των κοινωνιών τους, οι Λευκοί πρέπει να παραμείνουν σιωπηλοί, ψύχραιμοι και «φυσιολογικοί», αλλιώς αναπόφευκτα θα εμπλακούν σε κάποια νεο-ναζιστική / σκίνχεντ σέκτα που θα επιδεινώσει την κατάσταση τους. Η ταινία δημιουργεί την εντύπωση ότι οι Λευκοί είναι φαινομενικά παγιδευμένοι σε μια κατάσταση, για την οποία δεν έχουν άλλη επιλογή παρά να την αποδεχθούν συνεργαζόμενοι με το σύστημα που θέλει «το καλό όλων μας».

Η τελική σκηνή της ταινίας ήταν η τελευταία ευκαιρία για προπαγάνδα, και ο σκηνοθέτης δεν έχασε την ευκαιρία του. Ο Danny πυροβολείται θανάσιμα στις τουαλέτες του σχολείου και ο Derek τρέχει και τον κρατά νεκρό στην αγκαλιά του, λικνίζοντάς τον πέρα ​​δώθε με δάκρυα στα μάτια. Ακούγεται κιόλας να ψελλίζει "τι έκανα...". Το κοινό «καταλαβαίνει» ότι υπεύθυνος για όλο αυτό το κακό δεν είναι ο μαύρος μαθητής, αλλά είναι ο Derek ο οποίος και "πληρώνει" το τίμημα για την προηγούμενη παραφροσύνη του. Τώρα, θα μπορέσει να βρει ανάπαυση η ψυχή του μόνο αν εργαστεί το υπόλοιπο της ζωής του, για την καταπολέμηση του Λευκού ρατσισμού.

Στο τέλος της ταινίας Ο Ντέρεκ υπόσχεται ότι θα περάσει στο στρατόπεδο των "αντιρατσιστών"

Ένα από τα πιο καταπληκτικά πράγματα που συμβαίνουν στην κοινωνία μας σήμερα είναι ότι μια τέτοια μονόπλευρη θεώρηση του κόσμου παρουσιάζεται από όλα τα μέσα ενημέρωσης. Σε μια ελεύθερη κοινωνία, όπου οι άνθρωποι μπορούν να σκεφτούν πραγματικά μόνοι τους και χωρίς χειραγώγηση, δεν μπορεί να υπάρχει μόνο μία άποψη που θα ακούγεται. Μόνο σε μια ελεγχόμενη κοινωνία όπου μόνο μία άποψη είναι ανεκτή συμβαίνουν αυτά. Μόνο όταν υπάρχουν ελεγχόμενα μέσα μαζικής ενημέρωσης ακούγεται μόνο μία φωνή. Και αυτή ακριβώς είναι η κοινωνία στην οποία ζούμε.

ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΟΥΡΑΝΟΣ / με βοηθήματα από εδώ, εδώ κι εδώ