Κύπρος - Κατεχόμενα: Μετέτρεψαν Εκκλησία σε νεκροτομείο και στην Αγία Τράπεζα πλένουν νεκρούς!

Εκατοντάδες Κυπριακά Χριστιανικά μνημεία βεβήλωσαν και κατέστρεψαν οι Αττίλες στην Κύπρο

• Του Νέαρχου Κυπριανού

Η πρόσφατη καταστροφή του ναού της Αγίας Θέκλας στην κατεχόμενη Βοκολίδα, ήταν ακόμη μια απόδειξη για το πραγματικό πρόσωπο του κατοχικού καθεστώτος, αναφορικά με τον τρόπο που μεταχειρίζεται τη θρησκευτική και πολιτιστική μας κληρονομιά. Οι δηλώσεις «μετανοίας» και οι «υποσχέσεις» ότι θα ξαναχτιστεί το συγκεκριμένο εκκλησάκι δεν είναι αρκετές για να επιδιορθώσουν τις άπειρες ζημιές που προκάλεσε η μπότα του Αττίλα στα 37 χρόνια της κατοχής σε εκκλησίες, μοναστήρια, ξωκλήσια και νεκροταφεία. Η καταγραφή των χριστιανικών ναών, η κατάστασή τους και η σημερινή τους χρήση, είναι η μεγαλύτερη απόδειξη για τη συνεχιζόμενη προσπάθεια εξαφάνισης κάθε ελληνοχριστιανικού στοιχείου από το κατεχόμενο τμήμα του νησιού.

Από τη κατεδάφιση της Αγίας Θέκλας

Το μέγεθος της καταστροφής των θρησκευτικών μας μνημείων αποτυπώνεται στο βιβλίο του Χαράλαμπου Γ. Χοτζάκογλου «Τα θρησκευτικά μνημεία στην τουρκοκρατούμενη Κύπρο, όψεις και πράξεις μιας συνεχιζόμενης καταστροφής». Το βιβλίο μέσα από έγχρωμο και μαυρόασπρο φωτογραφικό υλικό, παρουσιάζει δεκάδες φωτογραφίες με θρησκευτικά μνημεία που βίωσαν την καταστροφή από τα ανελέητα κτυπήματα του Αττίλα.

Παρουσιάζει επίσης σημαντικά στοιχεία αναφορικά με τη σημερινή χρήση πολλών ναών. Τα στοιχεία, προέκυψαν από την καταγραφή των χριστιανικών ναών στα κατεχόμενα, την οποία ανέλαβε το Μουσείο της Ιεράς Μονής Κύκκου μετά το Πάσχα του 2003, όταν συμφωνήθηκε η διάνοιξη των πρώτων οδοφραγμάτων.

Όπως αναφέρει στο βιβλίο του ο κ. Χοτζάκογλου καταγράφηκαν γύρω στους 500 ναούς και ξωκλήσια, ενώ υπολογίζεται ότι άλλοι περίπου 50 ναοί βρίσκονται σε στρατιωτικές περιοχές και στη νεκρή ζώνη. Οι καταστροφές που σημειώθηκαν είναι ανυπολόγιστες. Λεηλατήθηκαν μνημεία, κλάπηκαν θρησκευτικές εικόνες και αντικείμενα, καταστράφηκαν ιστορικές τοιχογραφίες.

Δύο κατάλογοι στάληκαν στα Η.Ε.

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ της Κύπρου παρέδωσε στα Ηνωμένα Έθνη δύο καταλόγους με τις εκκλησίες και τα μνημεία που βρίσκονται στην κατεχόμενη περιοχή και αντιμετωπίζουν στατικά ή άλλα σοβαρά προβλήματα. Ο πρώτος κατάλογος παραδόθηκε πριν από περίπου δύο χρόνια και σ’ αυτόν περιλαμβάνονται 44 μνημεία των οποίων η κατάσταση περιγράφεται ως απελπιστική. Ακολούθως, μετά από περαιτέρω έρευνα και επιτόπιες επισκέψεις στις κατεχόμενες περιοχές ο αριθμός των θρησκευτικών μνημείων αυξήθηκε και ξεπέρασε τα 100. Γι’ αυτό ετοιμάστηκε νέος αναθεωρημένος κατάλογος που παραδόθηκε στα Η.Ε.

Η Εκκλησία της Κύπρου ζήτησε την παρέμβαση των Ηνωμένων Εθνών για να διασωθούν τα μνημεία αρχικά με υποστύλωση, όσα χρήζουν άμεσης επέμβασης και στη συνέχεια με συνολική συντήρηση.

Πρέπει να σημειωθεί, ότι ο κατάλογος με τις εκκλησίες που αντιμετωπίζουν προβλήματα φθοράς αυξάνεται συνεχώς δεδομένης της παρόδου του χρόνου αλλά και του γεγονότος ότι από πολλές εκκλησίες αφαιρέθηκαν πόρτες και παράθυρα με αποτέλεσμα να επισπεύδεται η φθορά κυρίως λόγω της εισροής νερού εντός των ναών.

Σημειώνεται ότι, όσες εκκλησίες βρίσκονται στα κατεχόμενα και δεν συντηρήθηκαν για να χρησιμοποιηθούν ως μνημεία ή για προβολή της δήθεν διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς εκ μέρους των κατοχικών δυνάμεων, έχουν λεηλατηθεί και για να επανέλθουν σε λειτουργήσιμη κατάσταση εκτιμάται ότι θα πρέπει να δαπανηθούν δεκάδες αν όχι εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.

Μετέτρεψαν παρεκκλήσι σε νεκροτομείο

Η ασέβεια του Αττίλα προς τη χριστιανοσύνη δεν έχει όρια. Μετέτρεψαν παρεκκλήσι σε νεκροτομείο. Η μακάβρια αλλαγή χρήσης του μικρού ναού, έγινε στο παρεκκλήσιο του Χρυσοσώτηρος στο χωριό Χρυσηλιού της Μόρφου. Η Αγία Τράπεζα μετατράπηκε στο χώρο όπου γίνεται η κάθαρση και πλύση των νεκρών, ενώ στους τοίχους στηρίζονται φέρετρα. Η πιο γνωστή πλέον χρήση των χριστιανικών ναών που έπεσαν στα χέρια του κατοχικού καθεστώτος μετά την τουρκική εισβολή, είναι η μετατροπή τους σε οθωμανικά τεμένη. Σχεδόν όλοι οι κεντρικοί ναοί των χωριών και πόλεων μετατράπηκαν σε τζαμιά.

Νεκροτομείο η Αγία Τράπεζα

Όπως σημειώνει στο βιβλίο του ο κ. Χοτζάκογλου σε αρκετές περιπτώσεις τα εικονοστάσια των ναών καλύφθηκαν με υφάσματα, ενώ λεηλατήθηκαν εικόνες, ιερά σκεύη και ευαγγέλια. Στους εξωτερικούς χώρους των ναών ανεγέρθηκαν μιναρέδες, τοποθετήθηκαν μεγάφωνα στα κωδωνοστάσια των ναών και κτίστηκαν δεξαμενές καθαρμών. Υπολογίζεται ότι γύρω στους 77 ναούς μετατράπηκαν σε τζαμιά. Δεκάδες είναι οι ναοί που έχουν πέσει στα χέρια του τουρκικού στρατού κατοχής και χρησιμοποιούνται ως συμπληρωματικοί χώροι μέσα σε στρατόπεδα. Κάποιοι ναοί, λόγω της κατασκευής τους, έχουν μετατραπεί σε παρατηρητήρια του τουρκικού στρατού. Άλλη συνήθης τακτική στα κατεχόμενα είναι η μετατροπή των ναών σε στάβλους αλόγων, κοτέτσια και μάντρες προβάτων. Τέτοιες περιπτώσεις είναι οι ναοί Αγίου Γεωργίου στο Δαυλό, Αγίου Ευλόγιου στον Άγιο Θεόδωρο, ο ναός του Τιμίου Προδρόμου στη Γύψου κ.ά. Πολλοί ναοί μετατράπηκαν επίσης σε αποθήκες σιτηρών, αχυρώνες και γενικά σε αποθηκευτικούς χώρους.

Πηγή