"Dios, Patria, y Rey". Η ιστορία των Καρλιστών

Οι καλύτεροι στρατιώτες του Φράνκο ήταν οι «Ρεκετές», οι κοκκινοσκούφηδες της Ναβάρας. Οι Μεραρχίες που «δεν νικήθηκαν ποτέ». Το βαθύ θρησκευτικό συναίσθημα μαζί με την πίστη στην βασιλική ιδέα παραμένει το μυστικό της δύναμής τους... Καθώς πλησιάζουμε στην Παμπλόνα, την καρδιά της Ναβάρας, ένα τάγμα «ρεκετές» φεύγει για το μέτωπο. Τα γερά αυτά παιδιά με τις κόκκινες «μποίνες» που αποτελούν το χαρακτηριστικό γνώρισμα της καταγωγής τους είναι γιομάτα θάρρος. Έχουν το όπλο τους κρεμασμένο στον ώμο και αναπαύουν τα χέρια τους στην κάνη και στον υποκόπανο. Θα διανύσουν πολλές δεκάδες χιλιόμετρα πεζή. Ωστόσο, βαδίζουν με το κεφάλι ψηλά και στο πρόσωπό τους βλέπει κανείς την απόφαση της θυσίας. Πηγαίνουν προς τον θάνατο τραγουδώντας με σταθερή φωνή τον ιδιόρρυθμο ύμνο τους.

«Για τον Θεό,

Για τη Πατρίδα,

Και για τον Βασιλέα,

θα αγωνισθούμε όλοι για την ιερή παράδοση»

(«Η Ισπανία μέσα στις φλόγες» Δ. Καλλονά 1943, εκδόσεις ΛΟΓΧΗ)

Ο Καρλισμός (Carlismo) είναι ένα παραδοσιοκρατικό κοινωνικοπολιτικό κίνημα που εμφανίσθηκε στην Ισπανία στις αρχές του 19ου αιώνα με αφορμή μια ενδοδυναστική διαμάχη του Οίκου των Βουρβώνων για τον θρόνο της χώρας. Οι Καρλιστές επιδιώκουν την δημιουργία μιας ξεχωριστής γραμμής της δυναστείας των Βουρβόνων στον ισπανικό θρόνο. Ο Καρλισμός ιδρύθηκε λόγω διαφωνίας σχετικά με τους νόμους περί διαδοχής και της ευρείας δυσαρέσκειας με τη γραμμή διαδοχής του Αλφόνσου του Οίκου των Βουρβόνων. Το κίνημα ήταν το ισχυρότερο του στη δεκαετία του 1830, αλλά γνώρισε αναβίωση μετά την ήττα της Ισπανίας στον ισπανικό-αμερικανικό πόλεμο το 1898, όταν η Ισπανία έχασε τα τελευταία της σημαντικά υπόλοιπα υπερπόντια εδάφη της Κούβας, του Γκουάμ, των Φιλιππίνων και του Πουέρτο Ρίκο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το κίνημα εξαπλώθηκε και εδραιώθηκε κυρίως στη Ναβάρρα, διαφοροποιώντας την από τις υπόλοιπες βασκικές επαρχίες και με την πάροδο του χρόνου εξελίχθηκε στην πλέον σκληροπυρηνική συντηρητική δύναμη του βασιλείου. Με σύνθημα «Για τον Θεό, την Πατρίδα και τον Βασιλιά», οι Καρλιστές αγωνίσθηκαν για την δυναστική νομιμότητα και τα δικαιώματα επί του Ισπανικού θρόνου του κλάδου των Βουρβώνων της Σικελίας, -προκαλώντας τρεις πολέμους κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα- για την επιβολή της γνήσιας καθολικής πίστης, υπέρ της ελέω Θεού μοναρχίας και της υπεράσπισης των παραδοσιακών αξιών του ισπανικού έθνους. Συμμετείχαν δυναμικά στον Ισπανικό Εμφύλιο στηρίζοντας αποφασιστικά τις δυνάμεις του στρατηγού Φράνκο (Ο Φράνκο δεν ήταν Καρλιστής).

Ο Καρλισμός υπήρξε το μοναδικό μαζικό πολιτικό κίνημα της Ισπανίας του 19ου αιώνα και ήταν μια σημαντική δύναμη στην ισπανική πολιτική σκηνή από το 1833 μέχρι το τέλος του καθεστώτος του Φράνκο το 1975. Ήταν η αιτία των Καρλικών Πολέμων (Guerras Carlistas) κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα και ένας σημαντικός παράγοντας στον Ισπανικό εμφύλιο πόλεμο της δεκαετίας του 1930, ένα πόλεμο βέβαια, που οι Εθνικιστές ονομάζουν «Σταυροφορία» («la Cruzada de 1936-39»), καθώς το μένος των άθεων "δημοκρατικών" κατά της καθολικής εκκλησίας και του απλού πιστού λαού ήταν απίστευτο. Χρειαζόταν λοιπόν, μια "σταυροφορία" για να εκδιωχθούν οι "άπιστοι" από την γη της Ισπανίας. 

Στην μέση η ηγετική μορφή των των Καρλιστών, Μανουέλ Φαλ Κόντε

Το κίνημα των Καρλιστών ουδέποτε αποδέχτηκε την «δημοκρατική νομιμότητα» που προήλθε από την εκλογική συμμαχία των δυνάμεων του «λαϊκού μετώπου» (της συμμαχίας δηλαδή αριστερών, σοσιαλιστών, αναρχικών και κομμουνιστών που υπερασπίζονταν τη νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση) και αντιτάχθηκε στο συνταγματικό κατεστημένο και υποστήριξαν σθεναρά τους εξεγερμένους στρατιωτικούς λόγω της φανατισμένης αντιεκκλησιαστικής στάσης μεγάλου μέρους των πολιτικών της Β΄ Ισπανικής Δημοκρατίας.

Οι Requetés, η πολιτοφυλακή των καρλιστών κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφύλιου, φορούσαν  κόκκινα μπερέ, προέρχονταν κυρίως από τη Ναβάρα και ήταν πολύ θρησκευόμενοι και για αυτό θεωρούσαν τον πόλεμο «σταυροφορία». Συχνά συνοδεύονταν από ιερείς, οι οποίοι διακινδύνευαν την ζωή τους για να τελούν τελετουργίες στο πεδίο της μάχης και να παροτρύνουν τους άνδρες.

Σήμερα, οι Καρλιστές συνεχίζουν να υπάρχουν αλλά θεωρούνται μια μικρή κοινότητα.

Τον Μάιο του 1986, έλαβε χώρα στο El Escorial (την ιστορική κατοικία του βασιλιά της Ισπανίας, στην πόλη Σαν Λορένθο ντε Ελ Εσκοριάλ, περίπου 45 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Μαδρίτης), η ανασύσταση της Παραδοσιοκρατικής Καρλιστικής Κοινωνίας (Comunión Tradicionalista Carlista), ενός Κογκρέσου καρλιστών που προέκυψε από την συνένωση τριών πολιτικών ομάδων: της Comunión Tradicionalista, της Unión Carlista και της Comunión Católico Monárquica. Σήμερα, στον Καρλισμός ανήκουν άντρες και γυναίκες που θέλουν να παραμείνουν σταθεροί στην πίστη τους και συνεπείς με την ιστορική παράδοση της Ισπανίας στον 21ο αιώνα.

Σύντομη ιστορία του Καρλισμού

Το 1833 μια φιλελεύθερη μειοψηφία, εκθαμβωμένη από τις ιδέες της «Γαλλικής Επανάστασης», πήρε τον έλεγχο του στρατού και της διοίκησης στην Ισπανία. Όταν πέθανε ο βασιλιάς Φερδινάνδος Ζ΄ (Fernando VII), ο σφετερισμός ολοκληρώθηκε και ο νόμιμος κληρονόμος Carlos V οδήγησε στη λαϊκή εξέγερση. Ο ισπανικός λαός αρνήθηκε να δεχθεί την άδικη επιβολή επαναστατικών και ξένων μέτρων. Ο Καρλισμός, ως παραδοσιακρατικό πολιτικό κίνημα, συγκέντρωσε όσους έβλεπαν την ανάγκη για ανανέωση, χωρίς όμως να σπάσουν την παράδοση των Ισπανών.

Η δύναμη του Καρλισμού γεννήθηκε από την ένωση, γύρω από το νόμιμο βασιλιά, μιας ιδεολογίας που συνοψίζεται στο σύνθημα «Dios, Patria, Fueros, y Rey». (το fuero, από το λατινικό forum, είναι κάτι σαν τοπική εξουσία, το δίκαιο κάθε τόπου).

Οι καρλιστές ήξεραν ότι ο θρίαμβος της φιλελεύθερης επανάστασης θα έφερνε:

- την εκκοσμίκευση της πολιτικής ζωής.

- τις καταχρήσεις του καπιταλισμού και του φιλελεύθερου ατομικισμού.

- το ξεπούλημα της Ισπανίας σε ξένα συμφέροντα.

- τον συγκεντρωτισμό.

-  τον δυναστικό σφετερισμό.

- την στρατιωτικοποίηση της πολιτικής ... Για όλα αυτά, στην αρχή, ο Καρλισμός ήταν ένα κίνημα αμυντικού χαρακτήρα.

Οι καρλιστές αναγκάστηκαν να πάρουν τα όπλα σε ένα μακρύ επταετή πόλεμο. Ακολούθησαν δύο άλλοι πόλεμοι κατά τον δέκατο ένατο αιώνα και η ηρωική συμμετοχή στην Σταυροφορία (Εμφύλιο Πόλεμο) του 1936-39. Σχεδόν χωρίς μέσα, με περισσότερους εθελοντές από τουφέκια, οι καρλιστές ήξεραν πώς να δημιουργήσουν στρατούς από το τίποτα και δημιούργησαν σοβαρό πρόβλημα στις φιλελεύθερες κυβερνήσεις. Όμως, παρά όλες τις τεράστιες θυσίες και ηρωισμούς, ο Καρλισμός δεν πέτυχε στρατιωτικά. Ο λιμπεραλισμός επιβλήθηκε με την βία.

Σε περιόδους ειρήνης, ο Καρλισμός προσπάθησε να οργανώσει εποικοδομητική αντίσταση στο φιλελεύθερο καθεστώς. Έτσι γεννήθηκαν οι κύκλοι, ο τύπος, οι γυναικείες οργανώσεις των «μαργαρίτων», οι ελεύθερες συνδικαλιστικές οργανώσεις, το Παραδοσιακό Κίνημα των Εργαζομένων, οι φοιτητικές ομάδες και άλλες πρωτοβουλίες που δημιούργησαν έναν πραγματικό καρλιστικό λαό. Ταυτόχρονα, το έργο των καρλιστών φιλοσόφων, δημοσιογράφων και πολιτικών αποτελούσε μια ευρεία δογματική ομάδα που ήταν μοναδική σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ένα δόγμα που ξεχωρίζει για τη σημασία και τη συνοχή του με την ισπανική παράδοση. Ο Καρλισμός δεν είναι μια τεχνητή ιδεολογία. Πρόκειται για ένα ευέλικτο και ρεαλιστικό πολιτικό κίνημα, που η υπεράσπιση της παράδοσης ήταν πάντα ο άξονας δράσης. Διωγμένοι και εξορισμένοι οι καρλιστές έδωσαν τα πάντα για τον Σκοπό και αποτελούν παράδειγμα αφοσίωσης. Ο Καρλισμός επιθυμεί να δημιουργήσει μια παραδοσιακή κοινωνία έτσι ώστε, μια μέρα, να είναι δυνατή μια Παραδοσιακή Μοναρχία.

Η Σταυροφορία του 1936 σήμαινε μια εκπληκτική αναζωπύρωση του σκοπού των καρλιστών. Κερδίσαμε τον πόλεμο, αλλά χάσαμε την ειρήνη. Σήμερα οι καρλιστές είναι μπροστά στην  πρόκληση ενός νέου και ανανεωμένου Καρλισμού. Κάποιος θα ρωτήσει: άξιζε τόση θυσία; Η απάντηση είναι ότι Ναι, ότι αυτά τα μακρά χρόνια του αγώνα είναι μια ανεξάντλητη σιταποθήκη αξιοθαύματων παραδειγμάτων και μιας πρωτοφανούς πολιτικής διδασκαλίας. Επιπλέον, παρόλο που ο Καρλισμός δεν πέτυχε ποτέ ένα ολοκληρωμένο θρίαμβο, τουλάχιστον έχει χρησιμεύσει ως φρένο για τη φιλελεύθερη επανάσταση, έχει επηρεάσει την ανάπτυξη της ισπανικής πολιτικής, δεν έχει ποτέ συμβιβασθεί με την καταστροφή της Ισπανίας. Και είναι ακόμα πρόθυμος να δείξει το πρόσωπό του.

Το Κογκρέσο που δημιουργήθηκε το 1986 έκανε δυνατή την επανεμφάνιση του Καρλισμού που πολλοί θεωρούσαν νεκρό.

Οι καρλιστές αγωνίζονται:

Για να επιστρέψει στις ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ο πρωταγωνιστικός τους ρόλος στην κοινωνία.

Για να υπερασπιστούν το ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΖΩΗΣ όλων, επειδή "τίποτα δεν δικαιολογεί το θάνατο ενός αθώου".

Για να φέρουν στο φως τις καταχρήσεις εξουσίας και να υπάρχει ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ στη διοίκηση.

Για να διατηρήσουν και να τελειοποιήσουν την περιφερειακή πολιτική σκηνή μέσα στην κοινή πατρίδα των ΙΣΠΑΝΩΝ.

Για να προωθήσουν την ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΟΔΟ ΟΛΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ βοηθώντας όσους το χρειάζονται περισσότερο.

Για να καταστεί δυνατή μια ολοκληρωμένη ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ που θα προωθεί τις υγιείς ηθικές αξίες μεταξύ των νέων.

Και μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορική σημείωση: Πολλοί Καρλιστές εξορίστηκαν από την Ισπανία κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1850 και του 1860, και έφτασαν στη Γαλλία όπου συνδέθηκαν με τους απογόνους των Vendeeans, (των απλών καθολικών και βασιλοφρόνων κατοίκων της Βανδέας κατά την Εξέγερση - Σφαγή της Βανδέας, το 1793). Μερικοί από αυτούς τους ιδεαλιστές αγωνιστές πήγαν στην Αμερική για να συμμετάσχουν στην Συνομοσπονδιακή πλευρά κατά τη διάρκεια του τραγικού Πολέμου μεταξύ των Πολιτειών («Αμερικάνικος Εμφύλιος») . Πολέμησαν με γενναιότητα με τις διάφορες μονάδες των Νότιων Πολιτειών, κυρίως οι Τίγρεις της Λουιζιάνας, ο Στρατός του Τενεσί και ο στρατός της Βόρειας Βιρτζίνιας. Ο Νότιος στρατηγός Αμπρόζ Π. Χιλ τους χαρακτήρισε «τα τραχιά και γενναία λιοντάρια της Θείας Πρόνοιας». Αν και ως Καθολικοί, η δουλεία τους ήταν απωθητική, ωστόσο, είχαν πολύ περισσότερα κοινά με τα ιδανικά της Συνομοσπονδίας απ 'ό, τι με τον βιομηχανικό, πουριτανικό Βορρά.

ΚΟ / από εδώ, εδώ κι εδώ