Όταν τα κύματα των εξαθλιωμένων μεταναστών – αποίκων εξολόθρευσαν τον γηγενή πληθυσμό

Εξαρχής, η προσπάθεια που κατέβαλαν οι ιθαγενείς της αμερικανικής ηπείρου για να κατορθώσουν να επιβιώσουν και να διατηρήσουν τον τρόπο ζωής τους μπροστά στην εισβολή του “λευκού ανθρώπου”, έμοιαζε καταδικασμένη.

Στην Κεντρική και Νότιο Αμερική, όπου υπήρχαν μεγάλοι, ισχυροί αστικοποιημένοι πολιτισμοί (Αζτέκοι, Μάγιας, Ινκας) η κατάρρευση της κρατικής δομής των (προσωποπαγών) βασιλείων, έφερε την εξαθλίωση, που συνοδεύτηκε, φυσικά, από τη σκλαβιά.

Ωστόσο, στο μεγαλύτερο μέρος της Κεντρικής και Νοτίου Αμερικής , εξαιρουμένης της Καραϊβικής (όπου οι ιθαγενείς κυνηγήθηκαν και εξοντώθηκαν στο σύνολό τους) οι ‘Ινδιάνοι’ επιβίωσαν, ως σκλάβοι των λευκών αρχικά και ως το κατώτερο τμήμα της κοινωνίας στη συνέχεια.

Χρειάστηκε να γίνουν αρκετά για να χειραφετηθούν οι ‘Ιντιος”, ωστόσο, σήμερα σε χώρες της Λατινικής Αμερικής υπάρχουν πρόεδροι, πρωθυπουργοί, βιομήχανοι, διανοούμενοι και ισχυροί επιχειρηματίες που προέρχονται από τους ιθαγενείς.

Κάτι αντίστοιχο δεν συνέβη στον αμερικανικό Βορρά και κυρίως στο τμήμα που στο τελευταίο τέταρτο του 18^ου αιώνα ονομάστηκε “Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής”. Εκεί οι πληθυσμοί των ιθαγενών ήταν στη συντριπτική πλειονότητά τους νομάδες κυνηγοί, που ακολουθούσαν την πορεία της λείας τους (κυρίως βίσονες) στις απέραντες πεδιάδες της ηπείρου ή ζούσαν σε μικρούς, προσωρινούς οικισμούς, τους οποίους εγκατέλειπαν όταν οι συνθήκες γίνονταν ακατάλληλες.

Αντίθετα με τι αποικίες των Ισπανών (κατά κύριο λόγο, αφού στην πορτογαλοκρατούμενη Βραζιλία η συντριπτική πλειονότητα των ιθαγενών εξοντώθηκε), στη λατινική Αμερική, όπου οι λευκοί ήταν εξαρχής η μειονότητα που επιβλήθηκε επί του ιθαγενούς πληθυσμού, στις μετέπειτα Ηνωμένες Πολιτείες η πορεία ήταν διαφορετική.

Εξαρχής, το εύκρατο κλίμα και ο τρόπος οργάνωσης των αποικιών, τις κατέστησαν ένα καταφύγιο για Ευρωπαίους από όλη την ήπειρο, που αναζητούσαν μία νέα πατρίδα.

Ήδη από την εποχή της απελευθέρωσης άρχισαν να συρρέουν Ευρωπαίοι άποικοι κατά χιλιάδες, μία ροή που στη συνέχεια έγινε σταθερότερη και ακόμη πιο μαζική. Δεκάδες χιλιάδες Ευρωπαίων (αργότερα και Ασιατών) συνέρρεαν κάθε χρόνο στη “Γη της Επαγγελίας”. Επρόκειτο στη μεγάλη πλειονότητά τους για ανθρώπους που αναζητούσαν τη θέση τους στον ήλιο, φτωχούς αγρότες από τη Γερμανία, εβραίους από την Πολωνία και τη Ρωσία, αναξιοπαθούντες της Αγγλίας, πεινασμένους Ιρλανδούς χωρικούς, λοιμοκτονούντες Ιταλούς και τόσοι άλλοι.

Ήταν ένα απλό ζήτημα μαθηματικών: οι ολιγάριθμοι, νομαδικοί πληθυσμοί των ιθαγενών δεν είχαν καμία πιθανότητα μπροστά στην πλημμυρίδα των πεινασμένων για γη Ευρωπαίων.

Αργά αλλά σταθερά, οι Ευρωπαίοι εγκαθίσταντο σε ινδιάνικες περιοχές, καταλάμβαναν και περίφρασσαν τη γη, ξεκινούσαν να την καλλιεργούν ή τη μετέτρεπαν σε βοσκοτόπια για τα κοπάδια τους.

Μπροστά σε αυτήν την κατάσταση οι ‘Ινδιάνοι” όπως ονόμασαν τους ιθαγενείς της Αμερικής οι Ευρωπαίοι στην πρώτη επαφή τους (πιστεύοντας λανθασμένα ότι βρίσκονταν στις Ινδίες), λίγα μπορούσαν να κάνουν.

Ήταν υπερήφανοι άνθρωποι, που ζούσαν με έναν συγκεκριμένο τρόπο ζωής που είχε τι ρίζες του σε μία πανάρχοια παράδοση και βρισκόταν σε αρμονία με το περιβάλλον τους. Δυστυχώς, τέτοιου είδους τρόποι ζωής δεν ήταν δυνατόν να επιβιώσουν της ευρωπαϊκής “νέας πραγματικότητας” της αμερικανικής ηπείρου.

Οι Ινδιάνοι θα το καταλάβαιναν σύντομα, όταν θα κατέφευγαν στην τελευταία επιλογή που είχαν για να διασώσουν τον τρόπο ζωής τους και, τελικά, την ίδια την ύπαρξή τους: την ένοπλη αντίσταση.

(«Η Σφαγή στο Λιτλ Μπιγκχορν», από το περιοδικό Παγκόσμια Πολεμική Ιστορία, τεύχος 25, Μάιος 2008)