“The Revenant”. Ναι μεν, αλλά…

O.k. Η ταινία είναι αρκετά καλή. Ο σκληρός αγώνας της επιβίωσης σε τρομερά αντίξοες συνθήκες και το επί της σκηνής ζωντάνεμα της γνωστής φράσης «ό,τι δεν με σκοτώνει με κάνει πιο δυνατό», σε καιρούς μαλθακότητας, συμβιβασμού, πολιτικής ορθότητας και προπαγάνδας περί «μη βίας» και «μη μίσους» και γενικώς «μη», είναι κάτι θετικό. Μερικοί ενθουσιάστηκαν, επειδή επιτέλους το Χόλυγουντ έδειξε μια «ανδρική», μη φεμινιστική ταινία δράσης, χωρίς “girl-power” ανοησίες, που είναι έντονες σε άλλες ταινίες, όπως π.χ. το πρόσφατο Mad Max.

Ναι μεν, αλλά...

Είναι παρατηρημένο. Οι «κακοί» στο Χόλυγουντ ανήκουν πάντα σε μία φυλή. Αυτό και μόνο θα μπορούσε να θεωρηθεί ως η επιτομή του ρατσισμού, αν η φυλή των «κακών» δεν ήταν η Λευκή. Εδώ, ο «αντιρατσισμός» πάει περίπατο. Και να φανταστεί κανείς ότι το Χόλυγουντ φέτος επικρίθηκε ως «πολύ λευκό»!  

Οι ταινίες «ιστορικού περιεχομένου» του Χόλυγουντ είναι μια.. πονεμένη ιστορία. Εντυπωσιακά τοπία, χαρισματικοί ηθοποιοί, καταιγιστική δράση, αλλά και προώθηση της Λευκής Ενοχής. Θα είχε ενδιαφέρον να μπορούσαν να καταγραφούν και να αναλυθούν όλες αυτές οι ταινίες των τελευταίων ετών. 

Θυμάμαι την ταινία «Χορεύοντας με τους Λύκους» (“Dances with Wolves” του 1990), μια από τις πιο αγαπημένες μου ταινίες, που δεν θυμάμαι κι εγώ πόσες φορές την έχω δει. Όλοι οι Λευκοί στη ταινία ήταν καθάρματα, αγροίκοι ή παρανοϊκοί. Ο ένας (στρατιωτικός) είχε χάσει τα μυαλά του, έλεγε βλακείες, κατουριόταν πάνω του και τελικά αυτοκτόνησε, ο άλλος (ο οδηγός άμαξας), βρώμαγε, έφτυνε και έκλανε και όλοι οι στρατιώτες με τα μπλε ήταν πάρ’ τον έναν και χτύπα τον άλλον. Μοναδική εξαίρεση ο ήρως της ταινίας (Cevin Costner), ο οποίος και απαρνείται την (αμερικάνικη λευκή) ταυτότητά του και γίνεται «Ινδιάνος» (κατά παράδοξο τρόπο παντρεύεται Λευκή που έχει γίνει κι αυτή όμως «Ινδιάνα»). Σε αντίθεση με τους Λευκούς, οι Ινδιάνοι είναι έξυπνοι, ειλικρινείς, ηρωικοί, σοφοί, με χιούμορ και προπάντων πολιτισμένοι!      

Κάπως ανάλογα κινείται και ή άλλη καλή ταινία «Ο Τελευταίος Σαμουράι» ("The Last Samurai", του 2003). Και εκεί υπάρχει διακριτή η διαφορά των εκφυλισμένων Λευκών και των ηρωικών (παραδοσιακών όμως!) Ιαπώνων. Και εκεί ο ήρως (Tom Cruz) «εξαγιάζεται» με το να αρνηθεί την ταυτότητά του. Εκεί μάλιστα, υπάρχει ρομάντζο με γιαπωνέζα. 

Η ίδια "λογική" Λευκής Ενοχής και απάρνησης της "κακής" λευκής ταυτότητας, επικρατεί και στο επιστημονικής φαντασίας "Avatar" του 2009, όπου ινδιάνοι εκεί είναι οι μπλε εξωγήινοι του πλανήτη Πανδώρα.

Αξίζει να πούμε και για την ταινία “The Lone Ranger”(2013), όπου o Johnny Depp υποδύεται τον ινδιάνο Tonto, που ανήκει στην φυλή Κομάντσι, σε μία από τις πιο βάρβαρες και σαδιστικές ινδιάνικες φυλές, όπου σκότωναν μωρά και έκαιγαν τους αιχμαλώτους τους ζωντανούς. (Στην πρωτότυπη ραδιοφωνική εκπομπή της δεκαετίας του 1930, ο Tonto ανήκε στην ‘φιλειρηνική’ φυλή Potawatomi).

Ο S.C.Gwynne, συγγραφέας του βιβλίου “Empire Of The Summer Moon” για την άνοδο και την πτώση των Comanche, λέει απλά: «Καμία φυλή στην ιστορία της Ισπανίας, της Γαλλίας, του Μεξικού, του Τέξας, και γενικότερα της αμερικανικής επικράτειας δεν είχε προκαλέσει ποτέ τόσο πολύ τον όλεθρο και τον θάνατο. Ούτε στην δεύτερη θέση δεν μπορούσε να τους φτάσει κάποια άλλη φυλή».

Ο συγγραφέας αναφέρει ότι η «δαιμονική ανηθικότητα» των επιθέσεών τους στους λευκούς εποίκους, ο τρόπος με τον οποίο βασάνιζαν, δολοφονούσαν και πρόβαιναν σε ομαδικούς βιασμούς ήταν για αυτούς ρουτίνα. «Η λογική του Κομάντσι ήταν απλή», εξηγεί. «Σκοτώστε όλους τους άνδρες και βασανίστε όποιους δεν σκοτωθούν, αιχμαλωτίστε τις γυναίκες και βιάστε τις ομαδικά. Σκοτώστε τα μωρά».

Σε μία περίπτωση στο Τέξας, μάζεψαν τα παιδιά και τις νεαρές γυναίκες και άρχισαν να τους βγάζουν το δέρμα, να τους κόβουν σε φέτες, και να τους ακρωτηριάζουν, και τελικά να τους καίνε ζωντανούς». Εκτός από ειδικότητα στα βασανιστήρια, οι Κομάντσι ενεργούσαν ιμπεριαλιστικά και υιοθετούσαν τακτικές γενοκτονίας και για αυτό έμειναν γνωστοί ως «Οι Άρχοντες των Πεδιάδων».

Παρόλα αυτά, για λόγους που γνωρίζουν καλύτερα οι κινηματογραφιστές, όλα αυτά αποκρύβονται από την ταινία. Εδώ και πάλι θα δούμε τους Ινδιάνους να παρουσιάζονται ως «άγια θύματα» της άγριας Δύσης, όπου είναι οι λευκοί άποικοι - που αντιπροσωπεύουν την εκμετάλλευση, την ωμότητα, την καταστροφή του περιβάλλοντος και την γενοκτονία. 

Στην ταινία “The Revenant” («Η Επιστροφή») του Μεξικάνου Alejandro González Iñárritu, η πιο μοχθηρή φιγούρα είναι ο Fitzgerald, ο οποίος, για να γίνει η επιτομή του «κακού» είναι Νότιος! (Μιλάει με νότια προφορά και δηλώνει ότι θα πάει στο Τέξας). Φυσικά, ο ήρως (Leonardo DiCaprio), είναι παντρεμένος με Ινδιάνα, με την οποία έχει και παιδί, (βέρο ινδιανάκι χωρίς ίχνος λευκότητας πάνω του!) Αυτό που αποτελεί φαντασία ή μάλλον αυθαιρεσία της ταινίας, είναι το διαφυλετικό παιδί του ήρωα, κάτι που δεν ίσχυε στην πραγματική ζωή του Hugh Glass, τον οποίον υποδύεται ο DiCaprio. Και προφανώς εφευρίσκεται αυτό το παιδί για να φανεί πιο «κακός» στα μάτια του κοινού ο ήδη «κακός». Επίσης, στην πραγματικότητα ο Hugh Glass (1783 – 1833) σκοτώθηκε από Ινδιάνους και όχι από («κακούς») Λευκούς...

Οι χειρότεροι των χειρότερων στην ταινία όμως είναι οι Λευκοί Γάλλοι (Γαλλοκαναδοί για την ακρίβεια). Πραγματικά κτήνη. Κρεμούν από το δέντρο ένα «καλό» Ινδιάνο και του βάζουν και πινακίδα ότι είναι «άγριος», ενώ το χειρότερο, κρατούν αιχμάλωτη μία Ινδιάνα την οποία βιάζουν ασύστολα. (Μια μανία με τους Γάλλους πάντως την έχουν οι Αμερικάνοι και την βγάζουν σε ταινίες).

Ο γνωστός Γαλλο-Καναδός ηθοποιός Roy Dupuis χαρακτήρισε την ταινία αντι-γαλλοκαναδική, αποκαλώντας «ηλίθια» την απεικόνιση των Γαλλο-Καναδών ως δολοφόνων και βιαστών.

«Οι Γάλλο-Καναδοί είναι αυτοί που βιάζουν, που λυντσάρουν, που κρατούν σκλάβες του σεξ, και γενικότερα έχουν τους χειρότερους ρόλους», δήλωσε ο γεννημένος στο Οντάριο σε γαλλόφωνη οικογένεια, ηθοποιός, στην Huffington Post.

Ο Dupuis ήταν αυτός που αρχικά του προσφέρθηκε ο ρόλος του Toussaint, του ηγέτη μιας ομάδας Γαλλο-καναδών γουνεμπόρων, αλλά απέρριψε την πρόταση όταν διάβασε το σενάριο και είδε οι Καναδοί να απεικονίζονται ως «φρικτοί βάρβαροι».

Ο ρόλος του Toussaint τελικά δόθηκε στον Γάλλο ηθοποιό Fabrice Adde.

Σε μια σκηνή του έργου, ο DiCaprio κλέβει ένα άλογο από το στρατόπεδο των Γαλλο-καναδών, σκοτώνει μερικούς από δαύτους και ελευθερώνει την Ινδιάνα σκλάβα του σεξ, η οποία και εκδικείται τον βιαστή της Toussaint, ευνουχίζοντάς τον επί τόπου. Αργότερα, ένας επιζών της επίθεσης πλησιάζει ένα αμερικανικό φρούριο και ικετεύει να του δώσουν λίγο φαί.

«Δεν υπάρχει καμία αξιοπιστία σε αυτή την ταινία», λέει ο Dupuis, προσθέτοντας ότι αντίθετα ήταν οι γαλλόφωνοι που σύναψαν συμμαχίες και έκαναν ακόμα και οικογένειες με ιθαγενείς, την εποχή που οι Αμερικανοί κατακτούσαν τη Δύση.

«Μέθη, σεξουαλική δουλεία, βιασμοί, δεν μπορώ να σκεφτώ καμία άμεση απόδειξη για το τελευταίο. Κανείς δεν ξέρει τις κακές πράξεις που δεν καταγράφηκαν σε ένα περιβάλλον όπου απουσίαζαν τα θεσμικά όργανα της δικαιοσύνης», γράφει ο Allan Greer, πρόεδρος της Έδρας Καναδικών Ερευνών στην Αποικιακή Βόρεια Αμερική.

Αλλά, προσθέτει, «σε γενικές γραμμές οι Αμερικανοί επιχειρηματίες είχαν χειρότερη φήμη από τους Καναδούς».

Στην ταινία επιτέθηκε και ο Ινδιάνος (Native American) συγγραφέας Gyasi Ross, αλλά για άλλους λόγους.

Το ‘Revenant’ δεν είναι κλασική ταινία, δεν είναι μεγάλη ταινία, αλλά γενικά, είναι καλή. Το πρόβλημα είναι ότι για μια ακόμη φορά έχουμε μια ταινία που δείχνει τον Λευκό ως «σωτήρα». Μερικοί δικοί μας έχουν ενθουσιαστεί διότι ο DiCaprio αφιέρωσε τριάντα δευτερόλεπτα για να μιλήσει για τους ιθαγενείς κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην τελετή απονομής των Χρυσών Σφαιρών. Τον σύγκριναν μάλιστα με την θορυβώδη διαμαρτυρία του Μάρλον Μπράντο στην απονομή των όσκαρ δεκαετίες πριν. Επίσης, μερικοί είναι φαν του Leo επειδή πέρασε μισή μέρα βγάζοντας selfies  με ιθαγενείς κατά τη διάρκεια της Πορείας για την Κλιματική Αλλαγή και αυτές οι selfie είναι η απόδειξη ότι αυτός διαφέρει. ΧΑ! Όσο και να μου αρέσει ο DiCaprio, ο ίδιος θέλοντας να δείξει ότι είναι «σύμμαχός μας», εξακολουθεί να ενεργεί, σαν ένας τυπικός λευκός.

Πολλοί ηθοποιοί του Χόλιγουντ μας έχουν δείξει το πόσο «πονάνε» για διάφορους "σκοπούς", χωρίς βέβαια να ρισκάρουν, απλά μιλάνε εκ του ασφαλούς. Να κάνουμε σύγκριση με τον Μπράντο; Αν είναι δυνατόν.. Ο Μάρλον Μπράντο, από την προνομιακή του θέση, πήρε πράγματι κάποιο ρίσκο. Όχι μόνο ήταν πρόθυμος να συλληφθεί για την συμμετοχή σε μια διαμαρτυρία με τους ιθαγενείς του Βορειοδυτικού Ειρηνικού όπου πολλοί συνελήφθηκαν, αλλά ενεπλάκη στον σκοπό μας μέσω του Wounded Knee II. Το πιο σημαντικό, ο Μπράντο δεν προσπάθησε να μιλήσει για τους ιθαγενείς κατά τη διάρκεια του "σόου των βραβείων". Αντ’ αυτού, έκανε ό, τι κάνει ένας πραγματικός σύμμαχος και παραχώρησε την θέση του σε ιθαγενείς να μιλήσουν αυτοί για τον εαυτό τους, αναθέτοντας σε μια ιθαγενή γυναίκα, την Sacheen Μικρό Φτερό να μιλήσει για τη θέλησή της για αυτοδιάθεση.

ΥΓ: Ένας από τους παραγωγούς της ταινίας, είναι ο εβραϊκής καταγωγής, Arnon Milchan, μεγιστάνας της «βιομηχανίας του θεάματος», με πάνω από 100 ταινίες, είναι Ισραηλινός κατάσκοπος και έμπορος όπλων! Ο Ισραηλινός πρόεδρος Σιμόν Πέρες έχει δηλώσει για αυτόν: «Ο Arnon είναι ένας ξεχωριστός άνθρωπος. Εγώ ήμουν αυτός που τον στρατολόγησα .... Όταν ήμουν στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, Ο Arnon συμμετείχε σε πολυάριθμες δραστηριότητες που σχετίζονται με δραστηριότητες αμυντικών προμηθειών και μυστικών υπηρεσιών. Η δύναμή του είναι στην κατασκευή συνδέσεων στα υψηλότερα επίπεδα.... Η δραστηριότητά του μας έδωσε ένα τεράστιο πλεονέκτημα, στρατηγικά, διπλωματικά και τεχνολογικά».

ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΟΥΡΑΝΟΣ