Από το blog Χριστιανική Μουσική
Όλοι γνωρίζουν πως οι U2 είναι αυτή την στιγμή το δημοφιλέστερο ροκ συγκρότημα. Πως θα δώσουν συναυλία στην Αθήνα τον Σεπτέμβριο. Kαι πως ο Bono είναι αυτή την στιγμή ο πιο διάσημος ακτιβιστής σε ολόκληρη την υφήλιο. Ελάχιστοι, όμως, γνωρίζουν πως η μουσική και ο κοινωνικός ακτιβισμός του Bono εμπνέονται και καθοδηγούνται απ' την πίστη του στον Ιησού Χριστό.
Μερικά χρόνια πριν, είχα μείνει έκπληκτος όταν είχα διαβάσει σε μια συνέντευξη του Bono σε Ελληνικό περιοδικό ότι οι U2, συχνά, στις περιοδείες τους παίρνουν και έναν Ιρλανδό Ιερωμένο για να τους ευλογεί και να τους στηρίζει πνευματικά.
Έκανα μια έρευνα και διαπίστωσα ότι, πράγματι, οι U2 και, κυρίως, ο Bono πιστεύουν βαθύτατα στον Ιησού Χριστό. Στο εξωτερικό τα τραγούδια τους παίζονται από πολλούς χριστιανικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς και χρησιμοποιούνται για ποιμαντικούς σκοπούς. Βέβαια, τα περισσότερα τραγούδια τους παρά το ότι έχουν χριστιανικές ή, γενικότερα, πνευματικές αναφορές, δεν είναι ξεκάθαρα χριστιανικά, όπως είναι π.χ. τα αντίστοιχα τραγούδια των Elvis, Dylan ή των KUTLESS.
Ωστόσο, ο Bono συχνά στις συναυλίες του απαγγέλει ψαλμούς ή επικαλείται τον Ιησού Χριστό. Το τραγούδι "40" είναι στην ουσία ο 40ος Ψαλμός του Δαβίδ. Το "Magnificient " είναι ένας ύμνος στον Θεό.
U2 40 - Lyrics:
I waited patiently for the Lord / He inclined and heard my cry /
Πιο ξεκάθαρος είναι ο Bono στις συνεντεύξεις του. Το 2005 κυκλοφόρησε άπ' τις εκδόσεις "Μεταίχμιο" το βιβλίο "O Bono μιλάει για τον Bono, Συνομιλίες με τον Michka Assayas", σε μετάφραση Γιώργου Δημητριάδη. Στις σελίδες του βρήκαμε πολλές αναφορές στην χριστιανική του πίστη και, πραγματικά, συγκλονιστικά σχόλια πάνω στην Θρησκεία αλλά και σε πλείστα άλλα ζητήματα. Βέβαια, δεν συμφωνούμε με όλες τις απόψεις που εκφράζει. Αλλά, ο αναγνώστης του βιβλίου και των αποσπασμάτων που εμείς θα παρουσιάσουμε, θα πρέπει κατ' αρχήν να γνωρίζει πως ο Bono είναι τραγουδοποιός και όχι Θεολόγος. Και η συνέντευξη πάντα έχει την αδυναμία ότι ο συνεντευξιαζόμενος δεν έχει την ευκαιρία να ξετυλίξει όλη την αλήθεια και να εκθέσει με ακρίβεια και πληρότητα τις απόψεις του. Συχνά, διατυπώνει μια μόνο πλευρά της αλήθειας ή της άποψής του για τα πράγματα. Ενδεχομένως χρησιμοποιεί μια λάθος έκφραση. Ή σε μια αποστροφή του λόγου του μπορεί να υποστηρίξει και κάτι εσφαλμένο. Όπως και να 'χει, o Bono έχει πολύ συγκροτημένη προσωπικότητα, είναι πολύ ψαγμένο άτομο και πολλές απ' τις ιδέες που εκφράζει, πραγματικά μας εντυπωσίασαν.
Εμείς θα παραθέσουμε κάποια χαρακτηριστικά αποσπάσματα απ' το βιβλίο που προαναφέραμε σχετικά με την πίστη και κάποια άλλα θέματα.
Σχετικά με την Θρησκεία
Σελ. 224-233
Bono: Για μένα προσωπικά ήταν απλό να κατανοήσω τις Γραφές μέσα από το πρόσωπο του Χριστού. Τί σημαίνει αυτό; Αυτό που σημαίνει για μένα είναι: Η μελέτη της ζωής του Χριστού. Η Αγάπη βρίσκει την ενσάρκωσή της σε ένα παιδί που γεννιέται μέσα στην απόλυτη ένδεια, στην πιο τρωτή κατάσταση απ’ όλες, χωρίς τιμές. Ο δικός μου θρησκευτικός κόσμος δεν είναι περίπλοκος. Εγώ απλώς λέω περίπου: Λοιπόν, ξέρω τί είναι ο Θεός. Ο Θεός είναι αγάπη, και όσο ανταποκρίνομαι σ’ αυτό με το να επιτρέπω (αναστενάζει) στον εαυτό μου να μεταμορφώνεται απ’ αυτή την αγάπη και να δρω μ’ αυτήν την αγάπη, αυτή είναι η θρησκεία μου. Εκεί που τα πράγματα γίνονται περίπλοκα για μένα, είναι όταν προσπαθώ να ζήσω αυτή την αγάπη. Ε, λοιπόν, αυτό δεν είναι και τόσο εύκολο.
Michka: Τί λες για τον Θεό της Παλαιάς Διαθήκης; Δεν ήταν και τόσο «αγάπη και ειρήνη».
Bono: Δεν υπάρχει τίποτα το «χίπικο» στην εικόνα που έχω για τον Χριστό. Τα Ευαγγέλια σκιαγραφούν μια πολύ απαιτητική, κάποτε διχαστική αγάπη, μα παραμένει αγάπη. Προσλαμβάνω την Παλαιά Διαθήκη περισσότερο ως μια ταινία δράσης: αίμα, κυνηγητά με αυτοκίνητα, εκκενώσεις πληθυσμών, πολλά ειδικά εφέ, θάλασσες που ανοίγουν στα δύο, μαζικές δολοφονίες, μοιχεία. Τα τέκνα του Θεού τρέχουν σε κατάσταση αμόκ εδώ κι εκεί. Ίσως σ’ αυτό να οφείλεται ότι έχουν τέτοια σχέση με τον Θεό. Αλλά ο τρόπος με τον οποίο θα πρέπει να το δούμε αυτό, όσοι από εμάς προσπαθούμε να κατανοήσουμε τον χριστιανικό μας γρίφο, είναι ότι ο Θεός της Παλαιάς Διαθήκης σηματοδοτεί το πέρασμά μας από τον αυστηρό πατέρα σε κάποιο φίλο. Όταν είσαι παιδί χρειάζεσαι σαφείς οδηγίες και κάποιους αυστηρούς κανόνες. Μα με τον Χριστό έχουμε πρόσβαση σε μία κατά μόνας σχέση, ενώ, σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη, αυτή ήταν περισσότερο μια σχέση λατρείας και δέους, μια σχέση κάθετη, μια σχέση υποταγής. Στην Καινή Διαθήκη, από την άλλη μεριά, αντικρίζουμε έναν Ιησού που μοιάζει οικείος, «οριζόντιος». Από τον συνδυασμό αυτών των δύο προκύπτει ο Σταυρός.
Michka: Ξέρεις αυτή την περικοπή από την Παλαιά Διαθήκη; Ο Θεός απευθύνεται στον Μωυσή. Του λέει ότι Αυτός προσπαθεί να διδάξει τους Ιουδαίους, αλλά εκείνοι δεν φαίνεται να δείχνουν ενδιαφέρον. Εμμένουν στις κακές τους συνήθειες. Και Αυτός χρησιμοποιεί την ακόλουθη αστεία φράση: « Κοίτα τους, είναι όλοι τους αγύριστα κεφάλια (Έξοδος, 32,9). Και σκέφτηκα πως αυτή είναι η καθημερινή μου εμπειρία με τα παιδιά μου! Μερικές φορές θυμώνεις τόσο πολύ με τα παιδιά σου, που θέλεις να τα πετάξεις έξω από το παράθυρο.
Bono: (σκάει στα γέλια) Ναι. Υπάρχουν τέτοιες στιγμές, και ξέρω πως νιώθουν κι εκείνα έτσι για μένα.
Michka: Μια και μιλάμε για ταινίες δράσεις, συζητούσαμε για τη Νότια και την Κεντρική Αμερική την τελευταία φορά. Οι Ιησουίτες Ιερείς έφτασαν εκεί κρατώντας το ευαγγέλιο στο ένα χέρι και το τουφέκι στο άλλο.
Bono: Το γνωρίζω, το γνωρίζω. Η θρησκεία μπορεί να γίνει ο εχθρός του Θεού. Είναι αυτό που συχνά συμβαίνει όταν ο Θεός, σαν τον Elvis, εγκαταλείψει το κτίριο. (γελάει) Ένας κατάλογος με οδηγίες εκεί που κάποτε υπήρχε πίστη. Δόγμα εκεί που κάποτε οι άνθρωποι το έκαναν πράξη στην καθημερινή τους ζωή αυτόβουλα. Ένα εκκλησίασμα που καθοδηγείται από έναν άνθρωπο εκεί που κάποτε καθοδηγούνταν από το Άγιο Πνεύμα. Η πειθαρχία που αντικαθιστά τη μαθητεία. Γιατί κρυφογελάς;
Michka: Αναρωτιόμουν αν τα είπες όλα αυτά στον Πάπα τη μέρα που τον συνάντησες.
Bono: Ξέρεις, τρελαινόταν να παίζει μπάλα
………
Michka: Πιστεύεις ότι μπόρεσες να του περάσεις κάποια από αυτά τα πράγματα που συζητάμε;
Bono: Ας μην γινόμαστε πολύ σκληροί με την Αγία Ρωμαϊκή Εκκλησία, στο σημείο αυτό. Η Εκκλησία έχει τα δικά της προβλήματα, μα όσο μεγαλώνω, βρίσκω όλο και περισσότερη παρηγοριά εκεί. Η σωματική εμπειρία που έχεις όταν βρίσκεσαι ανάμεσα σε ένα πλήθος πολύ ταπεινών ανθρώπων, με τα κεφάλια σκυμμένα, να μουρμουρίζουν προσευχές, με ιστορίες να απεικονίζονται ολόγυρα σε βιτρό παράθυρα, τα χρώματα του καθολικισμού – πορφυρό, μοβ, κίτρινο, κόκκινο – το θυμιατό … [διακόπτει την πρόταση] Ο φίλος μου ο Gavin Friday λέει ότι ο καθολικισμός είναι το glam rock της θρησκείας.
Michka: Ώστε δεν θα ήσουν επικριτικός.
Bono: Όχι, θα μπορούσα να γίνω, ειδικά στο θέμα της αντισύλληψης. Μα όταν συναντώ κάποια σαν την Αδελφή Μπενεντίκτα και τη βλέπω να εργάζεται για τα ορφανά του AIDS στην Αντίς Αμπέμπα ή την αδελφή Άννα να κάνει το ίδιο στο Μαλάουι, ή τον πατέρα Τζακ Φένουκαν και την ομάδα του «Φροντίδα για όλη την Αφρική», όταν συναντώ Ιερωμένους και καλόγριες να φροντίζουν τους αρρώστους και τους φτωχούς, και να αφήνουν πίσω τους μια πολύ πιο άνετη ζωή προκειμένου να το κάνουν αυτό, καταθέτω τα όπλα λίγο πιο εύκολα.
Michka: Συνάντησες όμως τον ίδιο τον Πάπα. Ήταν μια σπουδαία εμπειρία;
Bono: Βρέθηκα εκεί με έναν μικρό αριθμό σπουδαίων ανθρώπων. Τον Τζεφ Σακς, τον μεγάλο οικονομολόγο. Τον Bob Geldof. Τον Quincy Jones, που υπήρξε ο μέντοράς μου, έναν εξαιρετικά σοβαρό άνθρωπο, ο οποίος όμως συνεχώς μου ψιθύριζε να πάρω μάτι τα παπούτσια του αγίου πατέρα: Κόκκινα δερμάτινα παπουτσάκια, ως είθισται. « Είναι πολύ μοδάτες παντοφλίτσες έ; » έλεγε. Έπεσαν κάτι νευρικά γελάκια, μα όλοι ξέραμε γιατί βρισκόμασταν εκεί. Ο Ποντίφηξ ότι ήταν έτοιμος να κάνει μια σημαντική δήλωση για την απανθρωπιά και την αδικία να ξοδεύουν οι φτωχές χώρες ένα τόσο μεγάλο μέρος από το εθνικό τους εισόδημα για να ξεχρεώσουν παλιά δάνεια σε πλούσιες χώρες. Σοβαρή υπόθεση. Κατέβαλε μεγάλη προσπάθεια να κρύψει τα συμπτώματα του Πάρκινσον. Το ότι βρισκόταν εκεί οφειλόταν καθαρά στη δική του θέληση. Ένιωσα μια παράξενη συγκίνηση… από την ταπεινότητά του, και ύστερα από τον απίστευτο λόγο που εκφώνησε, έστω κι αν ήταν όλος ένας ψίθυρος. Στη διάρκεια της εισαγωγής φάνηκε να με κοιτάζει. Απόρησα. Μήπως οφειλόταν στο γεγονός ότι φορούσα τα μπλε γυαλιά μου του ηλίου; Έτσι κι εγώ τα έβγαλα καλού κακού για να μην προκαλώ. Όταν με σύστησαν, τα κοιτούσε ακόμη. Συνέχισε να τα κοιτάζει στο χέρι μου, γι’ αυτό κι εγώ του τα πρόσφερα ως δώρο σε αντάλλαγμα για το ροζάριο που μου είχε μόλις δώσει.
Michka: Τα φόρεσε;
Bono: Όχι μόνο τα φόρεσε, αλλά έσκασε και το πιο κατεργάρικο χαμόγελο που θα μπορούσες ποτέ να φανταστείς. Ήταν κωμικός. Η αίσθηση του χιούμορ του παρέμενε εντελώς ακέραιη. Ένα λαμπάκι άναψε και σκέφτηκα: «Πωπώ! Η εκστρατεία “Καταργήστε τα χρέη” θα έχει τον Πάπα με τα γυαλιά μου στο πρωτοσέλιδο όλων των εφημερίδων».
Michka: Δεν θυμάμαι να είδα αυτήν την φωτογραφία πουθενά, ωστόσο.
Bono: Ούτε κι εμείς. Φαίνεται πως οι αυλικοί του δεν διέθεταν την ίδια αίσθηση του χιούμορ. Πάλι καλά. Υποθέτω όμως ότι μπόρεσαν να φανταστούν τα αντίστοιχα τι σερτ.
Michka: Τελικά, βοήθησε πραγματικά;
Bono: Χωρίς την υποστήριξή του και χωρίς το δεξί του χέρι σ’ αυτές τις υποθέσεις, τον Ντιούρμουιντ Μάρτιν, έναν Ιρλανδό Αρχιεπίσκοπο, δεν θα είχαμε τέτοιο αποτέλεσμα. Δεν ήταν απλώς λόγια τετριμμένα αυτά που ακούστηκαν στο Castel Gandolfo εκείνη τη μέρα. Ήταν λόγια που έγιναν πράξεις. Είχαν μέθοδο και στρατηγική, και με την υποστήριξη της Εκκλησίας άνοιξαν κάποιες πόρτες που μας τις είχαν κλείσει κατάμουτρα.
……
Michka: Όπως σου είπα, νομίζω πως έχω αρχίσει να κατανοώ τη θρησκεία επειδή έχω αρχίσει να συμπεριφέρομαι και να σκέφτομαι ως πατέρας. Τί νόημα βγάζεις απ’ αυτό;
Bono: Ναι, νομίζω πως είναι φυσιολογικό. Είναι εξωφρενική η ιδέα πως ο Θεός, ο δημιουργός του σύμπαντος, θα μπορούσε να ψάχνει για παρέα, να αναζητεί μία αληθινή σχέση με τους ανθρώπους, αλλά αυτό που με κρατάει όρθιο είναι η διαφορά ανάμεσα στη Θεία Χάρη και το κάρμα.
Michka: Δεν σε έχω ακούσει να μιλάς γι’ αυτό.
Bono: Πιστεύω πραγματικά ότι έχουμε προχωρήσει από το βασίλειο του κάρμα σε αυτό της Θείας Χάριτος.
Michka: Παρ’ όλα αυτά, αυτό που λες δεν μου το κάνει σαφέστερο.
Bono: Βλέπεις στο επίκεντρο όλων των θρησκειών βρίσκεται η ιδέα του κάρμα. Ξέρεις, αυτό που στέλνεις σου έρχεται πίσω: Οφθαλμόν αντί οφθαλμού και οδόντα αντί οδόντος, ή στη φυσική – στους φυσικούς νόμους – κάθε δράση θα βρει μια ίδια δράση ή μια αντίδραση. Μου είναι σαφές πως το κάρμα βρίσκεται στην καρδιά του σύμπαντος. Είμαι απολύτως βέβαιος. Κι όμως, έρχεται η ιδέα που λέγεται Θεία Χάρις και καταρρίπτει όλη αυτή την ιστορία με το “ ότι σπέρνεις θερίζεις ”. Η Χάρις περιφρονεί το αίτιο και τη λογική. Η αγάπη ανακόπτει, αν θέλεις, τις συνέπειες των πράξεών σου, πράγμα που στη δική μου περίπτωση αποτελεί πολύ καλό νέο γιατί έχω κάνει πολλές βλακείες.
Michka: Θα με ενδιέφερε να ακούσω.
Bono: Αυτά τα πράγματα είναι ανάμεσα σε μένα και τον Θεό. Μα θα έβρισκα μεγάλο μπελά αν το κάρμα ήταν ο τελικός μου κριτής. Θα την είχα άσχημα. Δεν υπάρχει δικαιολογία για τα λάθη μου, μα ελπίζω στη Θεία Χάρη. Διατηρώ την πίστη ότι ο Ιησούς πήρε τις αμαρτίες μου επάνω στον Σταυρό, γιατί ξέρω ποιος είμαι και ελπίζω ότι δεν θα χρειαστεί να βασιστώ στη δική μου θρησκευτικότητα.
Michka: Ο Υιός του Θεού ο οποίος παίρνει πάνω του τις αμαρτίες του κόσμου. Μακάρι να μπορούσα να το πιστέψω.
Bono: Λατρεύω την ιδέα του Θυσιαζόμενου Αμνού. Λατρεύω την ιδέα ότι ο Θεός λέει: «Κοιτάξτε εσείς, ηλίθιοι, υπάρχουν ορισμένες συνέπειες γι’ αυτό που είμαστε, για τη φιλαυτία, και άλλωστε υπάρχει και η θνητότητα ως ένα κομμάτι της πολύ αμαρτωλής σας φύσης, και ας το παραδεχτούμε, δεν διάγετε και έναν πολύ έντιμο βίο, έτσι δεν είναι; Οι πράξεις έχουν και συνέπειες». Το νόημα της θυσίας του Χριστού είναι ότι ο Χριστός πήρε πάνω του τις αμαρτίες του κόσμου, ούτως ώστε αυτά που κάνουμε να μην γυρίσουν εναντίον μας και η αμαρτωλή μας φύση να μην θερίσει τον αναπότρεπτο θάνατό μας. Αυτό είναι το νόημα. Θα πρέπει να νιώθουμε πολύ ταπεινοί… Δεν είναι οι δικές μας καλές πράξεις αυτές που μας ανοίγουν τις Πύλες του Παραδείσου.
Michka: Αυτό είναι μια καταπληκτική ιδέα, δεν το αρνούμαι. Τέτοια μεγάλη ελπίδα είναι θαυμάσια, ακόμη κι αν πλησιάζει την παράνοια κατά την άποψή μου. Ο Χριστός έχει μια θέση ανάμεσα στους μεγαλύτερους στοχαστές του κόσμου. Μα Υιός του Θεού, δεν είναι παρατραβηγμένο;
Bono: Όχι, για μένα δεν είναι. Κοίτα, η κοσμική απάντηση στην ιστορία του Χριστού πάντα πάει κάπως έτσι: Ήταν ένας μεγάλος προφήτης, προφανώς ένας πολύ ενδιαφέρων τύπος, και είχε πολλά να πει μαζί με αυτά που είπαν άλλοι σπουδαίοι προφήτες, θες να ήταν ο Ηλίας, ο Μωάμεθ, ο Βούδας ή ο Κομφούκιος. Μα στην πραγματικότητα ο Χριστός δεν σ’ το επιτρέπει αυτό. Δεν σου τη χαρίζει έτσι. Ο Χριστός λέει: «Όχι, δεν ισχυρίζομαι ότι είμαι δάσκαλος, μην με αποκαλείτε δάσκαλο. Δεν ισχυρίζομαι ότι είμαι προφήτης. Λέω: “Είμαι ο Μεσσίας”. Λέω: “Είμαι ο Θεός ενσαρκωμένος”». Και οι άνθρωποι λένε. «Όχι, όχι, σε παρακαλούμε, ας είσαι προφήτης. Έναν προφήτη μπορούμε να τον αντέξουμε. Είσαι κομματάκι εκκεντρικός. Είχαμε τον Ιωάννη τον Βαπτιστή να τρώει ακρίδες και άγριο μέλι, μπορούμε να το αντέξουμε αυτό. Μα μην αναφέρεις αυτήν τη λέξη που αρχίζει με το “ Μ ”. Επειδή, ξέρεις, θα πρέπει να σε σταυρώσουμε». Και αυτός λέει: «Όχι, όχι. Ξέρω ότι περιμένετε από εμένα να επιστρέψω με ένα στρατό και να σας απελευθερώσω από αυτά τα καθοίκια, μα εγώ είμαι ο Μεσσίας». Σε αυτό το σημείο κατεβάζουν τα μούτρα όλοι, λέγοντας: «Ωχ, Θεέ μου, δεν θα σταματήσει να το λέει αυτό». Οπότε αυτό που σου απομένει είναι: Είτε ο Χριστός ήταν Αυτός που είπε ότι ήταν – ο Μεσσίας – είτε ήταν εντελώς παλαβός. … Δεν κάνω πλάκα τώρα. Η ιδέα ότι ολόκληρη η πορεία του πολιτισμού για περισσότερο από το μισό της υδρογείου θα μπορούσε να αλλάξει, και μαζί το πεπρωμένο της, και να γυρίσουν τα πάνω κάτω από έναν παλαβό, για μένα, αυτό είναι το παρατραβηγμένο…
Michka: … Υπήρξαν και άλλοι προφήτες
Bono: Σωστά. Μα δεν άλλαξαν τίποτα…
Michka: Σου έμοιαζε λιγάκι – ο Χριστός – δεν είναι έτσι;
Βοno: … σοβαρά τώρα, αν μπορούσαμε έστω και λίγο να μοιάσουμε σε Αυτόν, ο κόσμος θα είχε μεταμορφωθεί …
Michka: Μου είπες: «Κανείς δεν πάει στην Εκκλησία, κανείς δεν είναι θρήσκος πια». Μα την ίδια στιγμή μου λες ότι η θρησκεία υπάρχει παντού …
Bono: Το θρησκευτικό ένστικτο βρίσκεται παντού.
… ……
Michka: Και τί γίνεται με τους άλλους (τους μή θρήσκους); Για ποιο λόγο χρειάζονται τον Θεό;
Bono: Ψάχνω σε όλο τον 20ο αιώνα: Δεν είναι και η καλύτερη διαφήμιση του αθεϊσμού. Πού οδήγησε ο κομουνισμός τη Ρωσία; Κοίτα πόσο πιο εκτεθειμένη έχει κάνει σήμερα την Κίνα. Θα πω αυτό για την ΙουδαιοΧριστιανική παράδοση: Τουλάχιστον έχουμε εγγράψει μέσα στο DNA μας την ιδέα ότι ο Θεός δημιούργησε κάθε άνθρωπο ίσο προς τους άλλους και πως η αγάπη βρίσκεται στην καρδιά του σύμπαντος. Εντάξει, πρόκειται για μια αργή διαδικασία. Οι Έλληνες μπορεί να ανακάλυψαν τη δημοκρατία, μα δεν είχαν καμία πρόθεση να τη μοιράζονται όλοι. Πρέπει να συμπεράνουμε ότι η μεγαλύτερη πρόσβαση στην ισότητα δόθηκε μέσα από αυτές τις αρχαίες θρησκευτικές ιδέες. [Κάνει παύση]. Michka, είσαι ακόμη εκεί;
Michka: Εδώ είμαι. Αυτό είναι ενδιαφέρον. Μα συνειδητοποιώ, ίσως λιγάκι αργά, ότι είναι αρκετά δύσκολο να χειραγωγήσεις έναν Ιρλανδό, όταν αρχίσει να διακηρύττει περί Θεού και θρησκείας.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ….
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου